Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçim manifestosuyla yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanlara tam vakitli çalışma hakkı tanınacağı muştusunu verdi. Böylelikle Avrupa başta olmak üzere toplumsal güvenlik muahedesi olan 35 ülkede yaşayan, Türkiye’den emekli aylığı alan vatandaşların yurtdışında sigortalı çalışmasının önü açılacak.
Bugün itibariyle Türkiye’den emekli olan Türk vatandaşlarının sayısı 1 milyonu geçmiş durumda. Daha evvelden Türkiye’den emeklilik için yurda kesin dönüş gerekiyordu. Bu koşul vakit içinde yumuşatıldı, ikamete dayalı toplumsal sigorta ya da toplumsal yardım almama koşuluyla yani çalışmama kaidesiyle bu aylıkları ödenmesine imkânı verildi.
Türkiye’den emekli olan bir kişi yurtdışında da diğer işte çalışabiliyor. Lakin Türkiye’den borçlanarak emekli olan gurbetçilerin öteki ülkede yaşamaları durumunda bir işte çalışmadığını, toplumsal yardım almadıklarını belgelemesi gerekiyor.
YOKLAMA DOKÜMANI İSTENMEYECEK
Yurtdışında geçen mühletleri borçlanarak yaşlılık, malullük aylığı alma kurallarının devam edip etmediği Toplumsal Güvenlik Kurumu tarafından araştırılıyor. Ödenen aylıklar, yurtdışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışması, ikamete dayalı bir toplumsal sigorta ya da yardım alınması halinde kesiliyor.
Yapılacak düzenlemeyle 5 aydan fazla yurt dışında bulunan emekli gurbetçilere yönelik aylıkların kesilmeme için yoklama dokümanı istenmeyecek.
ÇİFTE VATANDAŞLAR DA YARARLANABİLİYOR
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, 3201 sayılı yasa kapsamında borçlanma yaparak SGK’dan emekli aylığı bağlatabiliyor. Borçlanma, yurt dışında sigortalı olarak çalışılan devirlerle bu periyotlar ortasında her birinde bir yıla kadar olan işsizlik mühletleri, mesken bayanı olarak geçen müddetler için yapılabiliyor.
Çiftçe vatandaşlığı olanlar da borçlanma hakkında yararlanabilir. Borçlanılacak müddetlerde, borçlanma başvurusu yapılan tarihte Türk vatandaşı olma zaruriliği bulunuyor. Türk vatandaşlığından çıkanlar ise yalnızca 18 yaş ile vatandaşlıktan çıktıkları mühlet için borçlanma yapabiliyor.
ÇOCUK YETİŞTİRME, BAKIM MÜDDETİ DE KAPSAMDA
Yurt dışında sigortalı çalışılan yahut ilgili ülke mevzuatına nazaran çalışılmış mühlet kabul edilen günler borçlanılabiliyor. Yurtdışında sigortalı çalışma mühletleri, kendi hesabına çalışmadan ötürü zarurî, isteğe bağlı prim müddetleri, çocuk yetiştirme, işsizlik ödeneği, bakım müddetleri için borçlanma yapılabiliyor. Konut bayanı gurbetçi bayanlar bekâr ya da evli olmalarına bakılmadan sigortalı çalışmadıkları müddetler için borçlanabiliyor.
Yurt dışında yaşayan binlerce Türk vatandaşı da bu kapsamda emekli olmak için müracaatta bulunurken, konsolosluklarda da ağır mesai sürüyor. Türkiye’de SSK girişi olanlar daha düşük primle emeklilik hakkından yararlanırken, 2019 yılında yapılan değişiklikle yurtdışı borçlanmasına ilişkin mühletlerin tamamı artık Bağ-Kur kapsamında bedellendiriliyor.
10 BİN GENÇ TÜRKİYE’YE GELECEK
Hükümet, yurt dışında yaşayan yaklaşık 7 milyon vatandaşın Türkiye ile bağını güçlendirecek yeni uygulamaları devreye alacak. Yurt dışındaki vatandaşlara yönelik hizmet veren kamu kurumlarında yurt dışında doğup büyüyen gençlerin istihdam oranı artırılacak.
Yurt dışında üniversite eğitimi alan gençlerimizin teknoloji, diplomasi, hukuk, irtibat üzere alanlarda Türkiye’de staj yapmaları kolaylaştırılacak. Yurt dışında yaşayan 10 bin gencin her yıl eğitim, meslek gelişimi ve kültürel programlar kapsamında Türkiye’ye getirilecek Yurt dışındaki vatandaşların Meclis’te temsili güçlendirilecek. Yurtdışındaki vatandaşların tatil devirlerinde Türkiye’ye THY’le gelip dönebilmelerini sağlamak öncelikli maksatlar ortasında yer alıyor.
