Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine nazaran Yargıtay, personel servisinin güzergâhının değişmesi nedeniyle işe gitmedikleri için işten çıkartılan personellerle ilgili kıymetli bir karar verdi. Yargıtay kararına ait belgeye nazaran, Bolu Göynük’te 57 km aradaki köyden işyerine emekçi taşıyan servisin güzergâhı değiştirildi. Patron, servisin artık 2 kilometre uzaklıktaki komşu köyden döneceğini, çalışanların bundan bu türlü servis için bu köye gelip gitmelerini istedi. Personeller, iki köy ortasındaki yolun kırsal bölgeden geçtiğini, bilhassa geceleri tehlike arz ettiğini belirterek güzergâh değişikliğini kabul etmediler. Servisin köylerine gelmemesi üzerine personeller işe gitmezken, patron de devamsızlık tutanağı tutarak iş akitlerini feshetti.
İşçiler tarafından ihbar ve kıdem tazminatı talebiyle açılan davalar Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi’nde iki farklı istinaf mahkemesinde görüldü. Bölge adliye mahkemelerinden biri personellerin güzergâh değişikliğini kabul etmeyip işe gitmemesinin iş akdini “eylemli feshettikleri” manasına geldiğini belirterek patronun yalnızca kıdem tazminatı ödemesini kararlaştırdı. Öteki bölge adliye mahkemesi ise iş akdinin devamsızlık gerekçesiyle işverence feshedildiğini, bu nedenle kıdem tazminatının yanı sıra ihbar tazminatı da ödemesi gerektiği istikametinde karar verdi.
Aynı mevzuda bölge adliye mahkemelerince iki başka karar verilmesi üzerine uyuşmazlığın giderilmesi istemiyle evrak Yargıtay’a intikal etti. Uyuşmazlığı Yargıtay 9. Hukuk Dairesi (Esas No 2023/3247, Karar No: 2023 / 3581) giderdi.
SERVİS GÜZERGÂHININ DEĞİŞMESİ EMEKÇİ AÇISINDAN HAKLI FESİH SEBEBİ
Yargıtay kararında, patronun iş mukavelesiyle yahut kontratın eki niteliğindeki işçi yönetmeliği ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma şartlarında asıllı bir değişikliği lakin durumu emekçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabileceği vurgulandı. Bu formda yapılmayan ve personel tarafından 6 işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişikliklerin emekçiyi bağlamayacağı belirtildi.
Servis güzergâhının değiştirilmesinin personel aleyhine çalışma şartlarında temelli değişiklik niteliğinde olduğu, emekçilerin bu değişikliğe yazılı onaylarının bulunmadığı kaydedilen Yargıtay kararında, iki bölge adliye mahkemesinin de bu bahiste tıpkı görüşte olduğuna dikkat çekildi. Uyuşmazlığın, iş kontratının çalışma şartlarında aleyhlerine temelli değişiklik yapılan personeller tarafından mı yoksa patron tarafından mı sonlandırıldığı noktasında olduğu belirtildi.
Yargıtay kararında, İş Kanunu’nun 22. hususunda çalışma şartlarında temelli değişiklik sebebiyle çalışanın iş mukavelesini haklı olarak feshedebileceğinin öngörülmediği, lakin çalışma şartlarının değişmesinin birebir vakitte “çalışma şartlarının uygulanmaması” manasına geldiğinden personelin haklı fesih yapabileceği kaydedildi. Bu durumda ise çalışanın ihbar tazminatı hakkının doğmayacağı fakat kıdem tazminatı ödenmesinin gerekeceği belirtildi.
Çalışma şartlarında asıllı değişikliği kabul etmeyen emekçinin iş mukavelesinin işverence feshi halinde ise hem ihbar hem de kıdem tazminatı ödenmesi gerektiği vurgulandı.
“SÖZLEŞMEŞİ EVVEL PERSONELLER FESHETTİ”
Kararda, çalışanların iş akdini fesih bildirimini yazılı yapma zaruriliği bulunmadığı vurgulandı. İş mukavelesinin emekçi tarafından “eylemli feshinden” sonra işverence devamsızlık nedenine dayalı feshin sonuç doğurmayacağı kaydedildi.
Söz konusu davalarda iş mukavelelerinin, “çalışma şartlarının uygulanmaması sebebiyle” emekçiler tarafından işe gitmemek suretiyle “eylemli fesih” yoluyla sona erdirildiği vurgulandı. İşverence devamsızlık tutanağı tutulan günlerde iş kontratları zati sona ermiş olduğundan mukaveleyi patronun sona erdirmiş sayılamayacağı kaydedildi.
Kararda, “Çalışma şartlarının patron tarafından uygulanmaması sebebiyle çalışanlar tarafından yapılan hareketli feshin haklı nedene dayandığı anlaşılmakta ise de haklı nedenle olsa dahi iş mukavelesini sonlandıran tarafın ihbar tazminatı hakkı bulunmamaktadır” denildi. Yargıtay, uyuşmazlığın, yalnızca kıdem tazminatı ödenmesi istikametindeki bölge adliye mahkemesi kararı doğrultusunda giderilmesine hükmetti.
