Enerjide dışa bağımlılığını azaltarak yerli ve ulusal atılımlarını artıran Türkiye, bir yandan da iftiracı çevrelerle uğraş ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan kimi tüketim mallarında özel tüketim vergi güncellemesi kapsamında doğal gazda metreküp başına 0,023 TL olan ÖTV oranı 0,0747 TL’ye yükseltilirken, bu da KDV tesiriyle birlikte doğalgazın metreküp fiyatında sırf 6 kuruşluk bir artışa neden oldu.
Yani dağıtım bedeli ve vergiler dahil Türkiye ortalaması 6.07 TL olan doğalgazın metreküp fiyatı sırf 6.13 TL’ye yükseldi.
YÜZDE 224 ARTIRIM YALANI
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), “Doğal gaza yüzde 224 oranında zam” yapıldığı tezlerine ait değerlendirmede bulunurken, “Doğal gaz tarifelerine yönelik bu türlü bir artış muhakkak kelam konusu değildir. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan birtakım tüketim mallarında özel tüketim vergi güncellemesi kapsamında doğal gazda metreküp başına 0,023 TL olan ÖTV oranı 0,0747 TL’ye yükselmiştir.
Bu da KDV tesiriyle birlikte metreküp fiyatında yaklaşık 6 kuruşluk bir artış manasına gelmektedir. Avrupa’da doğal gaz faturalarında vergi yükü ortalama yüzde 36 seviyesindeyken, bu oran Türkiye de KDV ve ÖTV dahil yüzde 18 seviyesindedir” tabirlerini kullandı.
TÜRKİYE DOĞALGAZDA EN UCUZ ÜÇÜNCÜ ÜLKE
Türkiye şimdiki fiyatlarla Avrupa’da 29 ülke içerisinde doğalgazı en ucuz kullanan üçüncü ülke pozisyonunda. Avrupa’da 29 ülke içerisinde konutlarda aylık 100 metreküp tüketime karşılık fatura fiyatı sıralamasında en ucuz ülke 21.2 Euro ile Ukrayna oldu. Bu ülkeyi 28.3 Euro ile Macaristan, 28.8 Euro ile Türkiye, 44.9 Euro ile Sırbistan ve 48.9 Euro ile Hırvatistan izledi.
En yüksek doğalgaz faturası sıralamasında ise 313.7 Euro ile İsveç birinci oldu. Bu ülkeyi 178 Euro ile Hollanda, 174.4 ile İtalya takip etti. Faturalar Almanya’da 125.2 Euro, Fransa’da 130.3 Euro, İspanya’da 134, Birleşik Krallık’ta 138.4 Euro olarak gerçekleşti.
ASGARİ FİYAT İÇİNDEKİ HİSSESİ EN DÜŞÜK SEVİYEDE
Evlerin ortalama tüketimi baz alınarak doğalgazda 100 metreküp üzerinden yapılan hesaplamaya nazaran, 1 Ocak 2002’de net minimum fiyat 164,6 lirayken, 100 metreküplük doğalgaz 42,1 liraydı. Buna nazaran, 2002’de doğalgazın taban fiyat içindeki hissesi da yüzde 25,6 olmuştu.
2016 yılında devrin Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın periyodunda bu sayı birinci sefer tek haneye düşerek yüzde 9.2’ye gerilerken, taban fiyatın 11 bin 402 lira olarak belirlendiği Temmuz 2023 itibariyle, 100 metreküp doğalgazın minimum fiyat içindeki hissesi 616,4 lirayla yüzde 5,4’e geriledi. Böylelikle, doğalgazın net taban fiyat pastasındaki hissesi, son 21 yılın en düşük düzeyine inmiş oldu.
25 METREKÜP DOĞALGAZ 1 MAYIS 2024’E KADAR ÜCRETSİZ
Enerji faturalarının taban fiyat içindeki hissesi düşüş eğilimi gösterirken, Lider Recep Tayyip Erdoğan’ın Karadeniz gazının karaya çıkarılmasının akabinde açıkladığı fiyatsız doğalgaz muştusu de hala devam ediyor. Konut, ibadethane ve cemevlerinin 24 Nisan’dan 31 Mayıs’a kadar olan birinci faturaları, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanırken, Devlet bu kapsamda vatandaşın yaklaşık 9 milyar liralık faturasını ödemişti.
Doğalgazın parasız kullanıldığı Mayıs ayının akabinde, sonraki faturalarda da 1 Mayıs 2024 tarihine kadar konut, ibadethane ve cemevlerinin kullanacağı doğalgazın 25 metreküpü fiyatsız verilecek. Vatandaşa ücretsiz verilen 25 metreküp, konutların aylık ortalama mutfak ve sıcak su kullanımına denk geliyor.
Konutlarda doğalgazın metreküpünün Türkiye ortalamasının (dağıtım bedeli ve vergiler dahil) 6.13 TL olduğu düşünüldüğünde bir yıl boyunca konutlardaki ısınma ve sıcak su gereksinimine denk gelen 25 metreküpün fiyatsız olması ile faturalardan aylık 153.25 TL alınmayacak.
Devlet fiyatsız doğalgaz çalışması kapsamında mayıs 2024’e kadar vatandaşın faturalarını 43 milyar TL’lik katkıda bulunmuş olacak.
