Dış Ekonomik Münasebetler Konseyi (DEİK) tarafından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti kapsamında Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) kapsayan iş forumları tamamlandı.
İş forumları Suudi Arabistan’da Cidde’deki Ritz-Carlton Otel’de, Katar’da başşehir Doha’daki Lusail Sarayı’nda, Abu Dabi’de ise Emirates Palace Mandarin Oriental Otel’de gerçekleştirildi.
Türkiye’den başta gayrimenkul, müteahhitlik, sanayi, tarım, besin, bilişim, akıllı şehircilik, liman ve bankacılık olmak üzere birçok bölümden yaklaşık 200 iş beşerinin katıldığı iş forumlarına konut sahibi ülkelerdeki yatırımcılar da ağır ilgi gösterdi.
İkili ve çoklu görüşmelerin gerçekleştirildiği buluşmalarda yeni iş birliği imkanları değerlendirilirken, yatırım fırsatları ele alındı. Ülkeler ortasındaki dış ticaret hacminin ve karşılıklı yatırımların artırılması konusunda mutabık kalınırken, üçüncü ülkelerde ortak yatırım yapılabileceği vurgulandı.
Toplantılarda uzlaşmaya varılan kimi iş birlikleri de somut hale döküldü. Birçok alanda 26 yeni mutabakat imzalandı. Türk özel dalına yatırım kapılarını açan bu mutabakatların kısa müddette hayata geçmesi bekleniyor.
Öte yandan bu görüşmelerden yeni mutabakatların doğması da öngörülüyor.
“DEİK OLARAK 200 İŞ İNSANI İLE BİRLİKTE GİTTİK”
Dış Ekonomik İlgiler Şurası (DEİK) Lideri Nail Olpak, AA muhabirine hususa ait yaptığı açıklamada, ülkeler ortasında bağlantıları siyasi önderlerin ve devlet liderlerinin belirlediğini, onların açtığı yoldan kendilerinin ilerlediğini belirterek, son devirde Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar ile siyasi ilgilerin çok olumlu ilerlediğini söyledi.
Bu ilerlemenin yansımasını da artık somut olarak gördüklerini lisana getiren Olpak, Suudi Arabistan ve BAE ile alakalarda bahar periyodunun yaşandığını kaydetti.
Olpak kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Biz buraya DEİK olarak farklı bir uçakla ve 200 iş insanımızla birlikte geldik. Bu, iş dünyasının olaya nasıl baktığının da bir göstergesi. Elbette iş forumları, yuvarlak masa toplantıları bunlar bizim açımızdan kıymetliydi. 3 ülkede de toplantılarımıza ilgili ülkenin bakanlarının kalabalık bir formda katılması onların da bu sürece katkısının ne olduğunu gösteriyor. Örnek olarak Abu Dabi’deki iş forumumuzda 4 tanesi bizim bakanımız, 3 tanesi de konut sahibi ülkenin bakanları olmak üzere 7 bakanımız mevcuttu. Bu siyasi iradenin bakış açısını da gösteriyor. Hoş bir tablo.”
“ANLAŞMALARIN YANSIMALARINI TİCARİ MANADA ÇOK KISA VADEDE GÖRÜRÜZ”
Nail Olpak, Türk özel bölümünün toplamda 26 başka muahede imzaladığını belirterek, bu iş birliklerinin resmi mutabakatların dışında olduğunu söyledi.
Anlaşmaların hangi alanlarda yapıldığına değinen Olpak, şu açıklamalarda bulundu:
“Bu muahedeler ortasında güç, sıhhat, bilgi teknolojileri, gayrimenkul, besin var. Sanayi alanındaki yatırımlar kelam konusu. Onun dışında güneş gücüyle ilgili ve hidrojen alanında yatırımlarla ilgili muahedeler var. Sahiden çok varlıklı bir muahedeler süreci. Bunların yansımalarını da ticari manada çok kısa vadede görürüz. Yatırımlar bazındaki sonuçlarını ise bu yılın içerisinde, yani yılın sonuna kadarki bir süreçte alırız ki orta vade için epeyce değerli bir kazanım diye düşünüyorum.”
Olpak, 3 ülkedeki iş dünyasının Türkiye’ye ilgisinin ve Türkiye’ye yatırım yapma niyet ve iştahının net olduğunu kaydederek, “Tabii bundan sonraki adımlar, karşılıklı olarak atılacak adımlardaki ayrıntılarda saklıdır. İştahı çok sıcak gördük. Bu hem Türk tarafında vardı, onlarda da net bir biçimde ortadaydı.” diye konuştu.
Türk iş dünyasının yaptığı mutabakatların ne kadarlık bir yatırıma kapı aralayacağı sorulan Olpak, burada sayı vermenin çok mümkün olmadığını fakat 26 mutabakatın imzasının boşuna atılmadığını, bu sayı işin boyutunu ortaya koyduğunu kelamlarına ekledi.
“İLGİ ÇOK FAZLAYDI”
Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Lideri Mahmut Asmalı da çok kalabalık bir heyetle 3 ülkede ziyaretlerde bulunduklarını belirterek, Cidde, Doha ve Abu Dabi’de yaptıkları temaslardan bahsetti.
Asmalı, “Doğrusu ilgi bir oldukça fazlaydı. Hem devlet liderleri nezdinde hem de bakanlar nezdinde çok âlâ bir alan açıldı. Bu alanı doldurmak biz iş adamlarına düşüyor. Münasebetiyle iş adamları da çok büyük bir ilgi ve teveccüh gösterdi.” diye konuştu.
Katar ile esasen bağlantılarının daima âlâ olduğunu, BAE ile çok büyük ivmeyle yükselen hoş görüşmeler yapıldığını lisana getiren Asmalı, Türkiye ile BAE ortasında imzalanan 50,7 milyar dolarlık mutabakatlardan bahsetti.
Asmalı, her 3 seyahatte Türkiye’nin yerli ve ulusal arabası Togg’un ikram edildiğini, aracın çok beğenildiğini belirterek, yapılan görüşmeler ile alakalı bilgiler verdi.
“TÜRKİYE’DE ÖNEMLİ BİR YATIRIM YAPMA İŞTAHI VAR”
Mahmut Asmalı, özel kesimin de çok önemli görüşmeler yaptığını kaydederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu görüşmeler kapının kilidini açan birer anahtar arasındadır. Münasebetiyle bundan sonra ziyaretleri artırarak devam edeceğiz. Onları ülkemize, tesislerimize ve fabrikalarımıza davet edeceğiz, onlara eserlerimizi göndereceğiz. Daha sık gidip gelerek bu ziyaretlerin büyük iş birliklerine dönüşmesini sağlayacağız. Fakat şunu söyleyebilirim ki bu 3 ülkede de sahiden Türk iş adamlarına, Türk eserlerine, Türk yatırımcısına büyük bir ilgi var. Birebir halde ülkemize de çok büyük bir ilgi var. Seçimden sonra fevkalade bir ivme yakalandı. Münasebetiyle bu oluşan havayı çok uygun değerlendirmeliyiz. Bu seyahat bence bu manada da emeline ulaşmıştır.”
Asmalı, dijital, gayrimenkul, sanayi, turizm ve besin üzere çok sayıda kesimde görüşmeler yapıldığını kaydederek, “Türkiye’de önemli bir yatırım yapma iştahı var. Türkiye hakikaten bir fırsatlar ülkesi. Türkiye’nin artık eserleri bütün dünyada kendisini ispatlamış ve bütün dünyada alıcısı olan eserler. Münasebetiyle Türkiye, Körfez ülkelerinin bir üretim üssü olabilir.” açıklamalarında bulundu.
“ÜÇ ÜLKEDEN ÖNÜMÜZDEKİ DEVİRDE ÇOK BÜYÜK YATIRIMLAR GELECEK”
Pegasus Hava Yolları İdare Heyeti Lideri Mehmet Nane ise 3 günlük ağır bir maratondan çıktıklarını belirterek, bu ziyaretlerde devletler ortasında, ülkeler ile Türk iş dünyası ortasında ve yeni irtibatlar manasında hoş görüşmeler yapıldığını söyledi.
Bu ülkelerin yurt dışında yaptıkları yüksek yatırım nedeniyle ziyaretin büyük değer arz ettiğini vurgulayan Nane, “Bizler bu çeşit misyonlara katılarak ülkemizin hem tanıtımını yapıyoruz, hem de bu pastadan hisse almak için bize düşen ne vazife varsa yapıyoruz. Yani ben bunu bir yerde ülkemiz için yapılmış bir askerlik, yeni bir askerlik olarak tanımlıyorum.” diye konuştu.
Nane, ülkeye gelebilecek her bir yatırımın “istihdam ve refaha katkı” manasına geldiğini kaydederek, “Bu üç ülkeden önümüzdeki periyotta çok büyük yatırımlar gelecek. Bunun en hoş örneği Abu Dabi ile yapılan 50,7 milyar dolarlık muahede. Bunun eş vakitli olarak Katar ve Suudi Arabistan ile de ön çalışmaları yapıldı.” sözlerini kullandı.
Türkiye’nin havacılık konusunda bu ülkeler ile neler yapacağının konuşulup konuşulmadığına ait soru üzerine Nane, “Havacılık konusunda da konuşulan ana husus, biz bu ülkelerin hepsine uçuyoruz. Burada frekansların artırılması, teknik hangar ve teknik bakım yapan şirketlerle ortak birtakım çalışmalar yapılması, bütün bunlar da gündemimizde vardı.” formunda konuştu.
