Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden (TİM) yapılan açıklamaya nazaran, TİM artık klasik hale getirdiği “ihracat raporu” serisinde beşinci çalışmayı tamamladı. “İhracat 2023 Raporu” başlığı ile hazırlanan çalışmada, Türkiye’nin 2023 yılı ihracatı 264,7 milyar dolar olarak öngörüldü.
TİM Lideri Mustafa Gültepe’nin önsözüyle çevreci bir bakış açısıyla bu yıl yalnızca dijital ortamda yayımlanan raporda, hem global ticareti hem de Türkiye’nin ihracatını etkileyen gelişmelere ve beklentilere yer verildi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Gültepe, her yıl sistemli olarak hazırladıkları ihracat raporunda sağlam kaynaklardan elde edilen dataları bilgiye dönüştürdüklerini ve tahlillerle desteklediklerini bildirdi. Gültepe, raporu, ihracatçılar için kapsamlı bir el kitabı olarak gördüklerini vurguladı.
EKONOMETRİK MODELLEMEYE NAZARAN İHRACAT YÜZDE 4,13 ARTACAK
Raporda bu yılın odağını “küresel büyümede yavaşlama beklentileri ve ihracata etkisi” olarak belirlediklerinin altını çizen Gültepe, “Global büyümede yavaşlamanın ihracatımıza muhtemel yansımalarına odaklandık. Zira Türkiye’nin ihracatı küresel ekonomilerindeki büyümeyle direkt bağlantılı. Global talep ihracatımız açısından belirleyici rol oynuyor. Ekonometrik modelleme tekniklerinden faydalanarak bir ihracat iddiası hazırladık. Mevcut bulgular ışığında global gelir seviyesindeki ivme kaybının, ihracatımızın artış suratında yavaşlamaya yol açtığı görülüyor.
Ekonometrik bulgulara nazaran bu yıl ihracatımızın yüzde 4,13 artışla 264,7 milyar dolara yükselmesini bekliyoruz. Bir öbür tabir ile Cumhuriyetimizin 100’üncü kuruluş yıldönümünün heyecanını yaşadığımız bu yıl, yaklaşık 265 milyar dolarla yeni bir rekora imza atacağız. Şubat ayındaki sarsıntıların ihracatımızda 2,6 milyar dolarlık bir kayba neden olduğunu kıymetlendiriyoruz.” sözlerini kullandı.
Gültepe, yeşil Mutabakat, dijitalleşme, blockchain, yapay zeka ve metaverse teknolojisi üzere yakın gelecekte ticareti etkilemesi beklenen hususlarla ilgili detaylı çalışmaların da raporda yer aldığını kelamlarına ekledi.
Açıklamaya nazaran, TİM’in “İhracat 2023 Raporu”nda yer alan tespit ve değerlendirmelerden kimileri şu formda:
“Türkiye 2022’de hem mal hem de hizmet ihracatında en yüksek yıllık bedellere ulaştı. 2022’de 254,2 milyar dolarlık mal ihracatı, 90,3 milyar dolarlık da hizmet ihracatı gerçekleştirildi. Türkiye’nin global ihracattan aldığı hisse yüzde 1,02’ye yükseldi. Türkiye’nin ihracatı son 3 yılda global ihracattan süratli büyüdü. Bu türlü global ihracattan alınan hisse en büyük düzeye çıktı.
2020 yılının 3. çeyreğinden itibaren hem dünya genelinde hem de Türkiye özelinde ihracatta ünite paha artışı yaşandı. Global ölçekte görülen yüksek enflasyon, Türkiye’nin ihracat ünite fiyatlarında üst taraflı bir tesir oluşturdu. Global hizmet ihracatında Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelerin pandemi sonrası periyotta daha süratli toparlandığı görüldü.
2022’de kimyevi unsurlar ve mamulleri 33,5 milyar dolarla en çok ihracata imza atan bölüm oldu. Otomotiv 31 milyar dolarla ikinci, hazır giysi ve konfeksiyon 21,2 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı. Türkiye iktisadı 2022’yi yüzde 5,6’lık bir büyümeyle tamamladı. Büyümeye ihracatın katkısı 2,2 oldu. 2022’de global mal ticareti 24,5, global hizmet ihracatı ise 7,2 milyar dolara ulaştı. 2023 yılında global ticaretin ölçü bazında yüzde 1,7 artması bekleniyor. Raporda 2023 yılındaki global riskler; jeopolitik, ekonomik, çevresel, toplumsal ve teknolojik olmak üzere beş kategoride tahlil edildi.
Teknolojik ve çevresel riskler orta ve uzun vadede risk algılamalarının merkezinde yer alıyor. Dolar/TL kurunda yılın ikinci yarısında artış bekleniyor. Türkiye’nin döviz kuru rekabetçiliğinin korunması ehemmiyet taşıyor. İhracatçıların bilhassa gelişmiş ülkelerdeki pazar hisseleri müdafaaya yönelik süreksiz adımlar atmalarının orta vadede yararlı olması bekleniyor.
Global talep, Türkiye ihracatının temel belirleyicisi pozisyonunda bulunuyor. Dolayısı ile global gelir seviyesi ile ilgili beklenti, öngörü ve senaryolar; ihracatımızın geleceğini direkt ilgilendiriyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı’na ahenk konusunda adımların tez bir halde atılması gerekiyor. Ahenk sürecinde yeşil dönüşümün finansmanı kritik kıymet taşıyor.”
