Milyonlarca çalışanın beklediği taban fiyata orta artırım mesaisi 13 Haziran’da başladı. Direkt 7 milyon çalışanı, dolaylı olarak ise toplumun tamamını ilgilendiren taban fiyata yapılan orta artırım için; personel, patron ve hükümet temsilcilerinden oluşan Minimum Fiyat Tespit Kurulu ikinci toplantısını pazartesi günü gerçekleştirecek. Minimum fiyatın artmasıyla birlikte Toplumsal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yapılan askerlik borçlanması, doğum borçlanması ve yurtdışı borçlanması başta olmak üzere her türlü hizmet borçlanmalarının maliyeti artacak.
SGK’ya yapılan borçlanmalarda prim ödemeleri brüt taban fiyat ile bunun 7.5 katı ortasında değişen karlar üzerinden yapılıyor. Borçlanma yapan kişi, prime temel çıkar fiyatını bu alt ve üst hudutlar içinde kendisi belirliyor. Askerlik ve doğum borçlanmasında 1 günlük en düşük prim meblağı olarak günlük taban fiyatın yüzde 32’si oranında, yurt dışı borçlanmasında ise günlük minimum fiyatın yüzde 45’i oranında prim ödeniyor.
17.293 TL AZ ÖDEYİN
Halen bir günlük askerlik ve doğum borçlanma primi en düşük 106.75 TL, en yüksek 800.625 TL seviyesinde bulunuyor. Askerlik borçlanması 1 Temmuz 2023 tarihinden sonra yapıldığında ve taban fiyata yüzde 30 artırım geldiğinde 540 günlük askerlik mühleti için 74 bin 938 lira ödenecek. Askerlik borçlanması başvurusunu 30 Haziran 2023 tarihine kadar yapan kişi, 17 bin 293 liralık maliyet artışından kurtulacak.
FATURA 69 BİN TL ARTIYOR
En düşük prim üzerinden borçlanma yapan bayan çalışanlar, bir çocuk için 720 gün borçlanma yaptığında 76 bin 860 lira ödüyor. Borçlanmayı 1 Temmuz 2023 ve sonrasında yaptıklarında ise bir çocuk için 99 bin 918 lira ödemek zorunda kalacaklar.
Temmuz -aralık periyodunda doğum borçlanması yapanlar, taban fiyatın yüzde 30 zamlanacağı varsayımıyla bir çocuk için 23 bin 58 lira, iki çocuk için 46 bin 116 lira, üç çocuk için ise 69 bin 174 lira daha fazla prim ödeyecekler.
Asgari fiyat, bir personel için aylık brüt 10 bin 8 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak uygulanıyor. Minimum fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 11 bin 759 lira 40 kuruş. Bunun 10 bin 8 lirası brüt minimum fiyat, 1.551 lira 24 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 200 lira 16 kuruşunu patron işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
YÜZDE 30 ARTIRIM BEKLENİYOR
Yüzde 20 artırım yapılması durumunda net taban fiyat 10 bin 208 TL, brüt minimum fiyat 12 bin 10 TL, patron maliyeti 14 bin 111 TL olacak.
Yüzde 30 artırım olasılığında net taban fiyat 11 bin 58 TL, brüt 13 bin 10 TL olacak. Taban fiyatta “500 dolar” maksadının tutturulması için yüzde 37’lik bir artırıma muhtaçlık var. Bu da geçen yılki orta artırımın 7 puan üzerinde bir artışa işaret ediyor. Yüzde 30-35 aralığında bir artırımla da net 11 bin-12 bin TL bandında bir taban fiyat sayısı ortaya çıkacak.
İKİNCİ TOPLANTI 19 HAZİRAN’DA
Tespit Komitesi, minimum fiyata yapılacak orta artırım oranını görüşmek üzere 19 Haziran’da ikinci toplantısını yapacak. Direkt 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni taban fiyat sayısıyla ilgili süreç devam ediyor. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın mesken sahipliğindeki ikinci toplantıya, personel bölümünü temsilen TÜRKİŞ, patron kesitini temsilen Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) heyeti katılacak. Birinci toplantı 13 Haziran’da Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nda yapılmıştı.
