Piyasaların seçim sonuçlarına verdiği reaksiyon üzerinde düşünmeye bedel. Pek çok seçmen markette, akaryakıt deposunda ve elektrik faturalarında alıştığından daha fazlasını harcıyordu; gelirlerinin ise genel fiyat artışlarından daha az arttığının farkındaydı. Anketler değişimi işaret eden farklı ve çelişkili sinyallerle doluydu. Yatırımcılar, seçim öncesi haber döngüsünün birçoklarını sonuç hakkında endişelenerek izledi ve artık seçimin akabinde dünyanın sonunun gelmediğini keşfedip, rahatlamışa benziyor.
İşin uygun yanı, finansal geri dönüşler süratle gerçekleşiyor. Pay senetleri ortalamadan daha düzgün bir performans sergiliyor, tipik kıymet ölçüleri birdenbire yeşil renkte yanıp sönüyor. Ve tekrar 60 günlük hareketli ortalamanın üzerindeyiz. Kovan aklının -isterseniz buna kalabalığın bilgeliği deyin- iddia piyasalarını geride bırakan tuhaf gücüne dair bir delil daha. Farklı beklentilerini, anlayışlarını ve varsayımlarını birlikte itip kakan milyonlarca yatırımcı, değişim umudunu yine fiyatlıyor.
SEDA YALÇINKAYA: PİYASALAR MEHMET ŞİMŞEK İSMİNİ SEVDİ
Mehmet Şimşek ismi yatırımcı hassaslığını artırıyor, daha az makro belirsizlik, öngörülebilirlik ve daha az sürprizi simgeliyor ki bu da piyasaların ekseriyetle tercih ettiği bir şeydir. Aslında bahis daha çok ortodoks iktisat siyasetlerine geri dönme olasılığıyla ilişkili üzere duruyor. İntegral Menkul Değerler’in Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya, “Ekonomi siyasetlerindeki değişim isteği hala yerini koruyor. Piyasalar Mehmet Şimşek ismini sevdi ve olumlu bir fiyatlama içine girdi. Buradaki ana sebep iktisat siyasetlerindeki olağanlaşma beklentisi. Alınan makro ihtiyati önlemler, enflasyonla gayrette geride kalmamız, kurdaki yönlendirme ve yeni iktisat siyasetinin başarısız olması, değişim isteğine yer sağlıyor” diyor.
Yatırımcı, firmaların karları için berbat olan yahut en azından geleceği daha riskli hale getiren para siyasetlerinden çıkılabileceğine dair kararlı bir ileti bekliyor. Seda Yalçınkaya, yan yollarla devam edecek mümkün para siyasetleriyle ilgili tasasını lisana getiriyor:
“Yan yollarla devam edecek bir iktisat siyasetinin istikrar ve itimat istikrarını kurmakta yardımcı olabileceğini düşünmüyorum. Kısa vadeli Borsa hareketini açıklanacak iktisat reçetesi belirleyecek.”
Dinamik Yatırım’ın Başekonomisti Enver Erkan da tasaları destekleyebilecek ikinci bir seçimin olduğunu hatırlatıyor:
“Borsa, önündeki en büyük meçhullüğü atlatmak üzere. Para siyasetinin geleceği ve nasıl uygulanacağı konusu net bir halde ortaya konulmalı. Bununla ilgili en büyük risk ise 2024 yılı Mart ayında yapılacak olan lokal seçimler. Genişlemeci para siyasetlerine devam edilmesine yönelik bir beklenti hakimiyetini sürdürüyor. Bu noktada kaynak muhtaçlığının nasıl giderileceği konusu kritik derecede değerli olacak.”
Para siyasetlerinin değişeceğine yönelik beklentiler, seçim arifesinde ‘baygınlık’ geçiren bankacılık paylarını de harekete geçirdi. Phillip Capital Araştırma Müdürü Onurcan Bal, “Salı günü bankalara yönelik regülasyonların gevşeyeceği istikametinde piyasada oluşan beklentilerin tesiriyle bankacılık dalında güç kazanan alımlar endeksi destekledi. BİST-100 Endeksi’nde kısa vadede 5.000 puan üzerinde kapanışların yaşanması teknik olarak yükselişlerin devamlılığı açısından ehemmiyet taşıyor. Önümüzdeki günlerde piyasaların tüm dikkati iktisat idaresinin hangi isimlerden oluşacağı ve ortaya konacak iktisat siyasetleri üzerinde olacak” diyor.
NASIL BİR PORTFÖY?
Aslında borsa, döviz kuru, bankalar, her şey tıpkı ölçülü yükselişin kapısını aralayabilir. Bu türlü bir ihtimal var. Ancak bekleyin, dahası da var…
Portföylerde altına yer açmanın vakti gelmiş olabilir. Onurcan Bal, “Getiri – risk profi li Borsa İstanbul’da yatırım yapmaya uygun olan yatırımcıların orta vadeli bakış açısıyla oluşturacakları portföylerinde yüzde 50 oranında pay yükü bulunması, geriye kalan yüzde 50’nin ise altın ve mevduat olarak eşit yüklü tutulması görüşündeyiz. ABD’de güçlü gelen ekonomik datalar Fed’e yönelik sıkılaşma tasalarını tekrar artırırken, Fed’e yönelik faiz artırım beklentileri global çapta doların paha kazanmasına ve ons altının baskılanmasına neden oldu. Fed telaşlarının önümüzdeki süreçte yatışmasıyla altının ons fi yatında yine 2 bin dolar üzerindeki düzeylerin test edilebileceğini ve gram altında yükseliş eğiliminin orta vadede devam edebileceği kanısındayız” diyor.
HANGİ BÖLÜMLER ÖNE ÇIKACAK?
Kur siyaseti pek çok şeyi değiştirecek üzere duruyor. Seda Yalçınkaya, “Kurda denetimli ve üst taraflı bir hareketin olacağını kestirim ediyoruz. Bu olduğunda ihracatçı şirketler rahat bir pozisyona kavuşacaktır. Emsal halde döviz fazlası olan şirketler de ilgiyi üstüne çekecektir. Döviz durumu güçlü ya da kendini hedge etmiş, bununla birlikte borçsuz ya da borç rasyoları hayli düşük şirketler, ön plana çıkma talihin yakalayabilir” diyor.
Aylık datalarda otomotiv ve havacılık bölümü epeyce güçlü ilerliyor. Yalçınkaya: “Pandemi öncesi emsal olarak kabul edilen 2019 havacılık sayılarının epey üzerinde güçlü datalar bekliyoruz. Münasebetiyle portföyde havacılık dalına yer verilebilir. Bununla birlikte hem iç talebin hem de dış talebin hayli güçlü olduğu otomotiv bölümünde hoş bilançolar geldi. 2023 yılı ikinci çeyreğin de güçlü taleple devam etmesini bekliyoruz.”
Krediye erişim konusunda külfet devam ediyor. Şirketler yüksek faizle borçlanmak istense dahi erişim epeyce güç. Bu türlü havalarda yatırımcı gözü, nakit akışını uygun yöneten şirketleri arar. Yalçınkaya, “Yüksek enflasyon dikkate alındığında güçlü ciro açıklayan perakende kesiminin yılın geri kalanında da bunu sürdüreceğini iddia ediyoruz. Bununla birlikte kur artışına bağlı olarak talebin öne çekilmesi kaynaklı teknoloji satan şirketler ile otomotiv yan sanayi şirketlerinin tekrar portföylerde yer alması gerektiği görüşündeyim” diyor.
SEÇİM SONRASINDAKİ HAFTA BORSA %15 YÜKSELDİ
Seçimlerin akabinde iktisat idaresinin yeni isimleri kulislerde konuşulmaya başlanırken, piyasalar, Mehmet Şimşek üzere deneyimli simaların isimleriyle heyecanlandı. Sert yükselişlerin tesirli olduğu haftada bilhassa bankacılık paylar öne çıkarken, endeks 5000 düzeyini test etmesinin akabinde haftayı 5.100’lü düzeylerden kapamayı başararak yaklaşık 1 ayın akabinde kendini tekrar ruhsal çizginin üstüne atmayı başardı.