Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, CNN Türk’te soruları cevapladı.
Bakan Dönmez’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Ulusumuz gittiğimiz her yerde fevkalâde teveccüh gösteriyor. Bizde bugüne kadar büyük keşifler olmamıştı. Hem doğalgaz hem de petroldeki keşifler umudumuzu yeniledi. Doğalgazda arama çalışmalarımız devam ediyor. İkinci fazın hazırlıklarına başladık. 3. fazla ilgili planlarımızı yapıyoruz. 25-30 yıl en az Karadeniz’de üretim planlıyoruz. Dünyada büyük rezervlerde de bu türlü yapılıyor. Önümüzdeki günlerde Orta Karadeniz’de ve doğu Karadeniz açıklarında planlamalarımız var. Doğu Karadeniz’de daha çok petrol emareleri var.
“FATURA GİTTİ LAKİN ÖDEME BUYRUĞU GİTMEDİ”
Biz Karadeniz’e bir gemiyle çıktık. Keşifle birlikte 3 gemiye çıktık. Ağır devirde 53 gemiye kadar çıktık orada. Boruyu döşemeden yol yaptık denizin altında. Sahayı ürettiğimiz derinlik 2 bin 200 metre. Burada operasyon yapmak Ay’da iş yapmak kadar sıkıntı iş. Yapılanlar yüksek teknoloji istiyor. Orada 10 bin işçiyle çalıştığımız da oldu. Hamdolsun vaktinde yaptık. Fatura gitti lakin ödeme buyruğu gitmedi. Mayıs’ın sonuna kadar süreç devam ediyor. 15 milyon 785 bin 586 aboneye okuma bildirimi yapıldı fakat sıfır bedelli olarak gitti. 8.425 milyar lira bu takviye. Toplam fiyat 10 milyar lirayı geçer. Hazirandan sonra mutfak da devreye girecek. Bununla birlikte 40 milyar liraya yaklaşır gazın meblağı. Buradaki çıkarı vatandaşlarımıza yansıtacağız. TPAO’nun yüzde 100’ü devlete ilişkin. Bu keşiften hem devletimiz hem de milletimiz faydalanacak.
“ORDU VE RİZE AÇIKLARINDA KEŞİF HEDEFLİ SONDAJIMIZ OLACAK”
500 milyar dolarlık gazımız var. Geçen yıl olağandışı bir fiyatlama vardı. Onun için geçen yıl bu sayı 1 trilyon dolardı. 2023 bitmeden hem Ordu açıklarında hem Rize açıklarında keşif hedefli sondajımız olacak. Ordu’da beklentimiz doğalgaz, Rize’de Petrol. Her rafineri her petrolü işlemez. Esma Çevik’in kalitesi 36 ıph. Bu epey kaliteli petrol. Bu meşhur brent petrol. Cudi Gabar bölgesinde keşfettik. Nisan’da Cumhurbaşkanımızın açıkladığı petrol 41.1 ıph. Çok yüksek kaliteli petrol. Geçtiğimiz yılı günlük 80 bin varille kapattık. Esma Çevik’le birlikte 100 bin günlük varile çıkacağız. Böylece yüzde 12’ye çıkacağız.
“ŞEHİT AYBÜKE YALÇIN KUYUSU’NDA GÜNLÜK 200 BİN VARİL ÜRETECEĞİZ”
Geçtiğimiz yılı 80 bin varille kapattığımız söylemiştim. Buna ek 100 bin varil daha gelecek. Yani üretimimizi ikiye katlayacağız. Bu şu manaya geliyor. Tüketimimizin yüzde 22’sini karşılayacağız. Şehit Aybüke Yalçın kuyusunda tam kapasite olarak aldığımızda günlük 200 bin varil üreteceğiz. Burada 80 ile 100 kuyu açacağız. Bu kuyuları açmak güç iş. Hava kuralları güç. Kuyuları açmak için tırlara gereksinim var. Bu tırların gideceği yolu da yapmak gerekiyor. Birinci kuyulardan gelen Haberler güzel. Dünyanın en kaliteli petrolü Arap petrolüdür. En son petrolümüze Turkish Delight ismi koyduk. Yani Aybüke Yalçın’dan çıkan petrole Türk lokumu ismi verdik.
“HEDEFİMİZ NET VE AÇIK. GAYEYE HAKİKAT GİDİYORUZ”
AK Parti devrinde birçok proje hayata geçirildi. Cumhurbaşkanımız her vilayette yüzlerce projeyi hayata geçiriyor. Siyasi iradenin kararlığı değerli. İktidar sık sık değişse bunlar yapılabilir mi? Akçakoca’da 78’den 2004’e kadar beklenildi. Siyasi istikrarsızlık bu çeşit büyük projelerin başlamasına pürüz olmuş. Büyük projeler finans ve sabır istiyor. IMF’de borç bekleniyordu. Uçak yapmaya başlamış Cumhuriyetin birinci yıllarında fakat kesintiye uğramış. Nükleerde 4 sefer deneme yapılmış fakat kimse başaramamış. Kısa müddetli hükümetler Türkiye’ye patinaj çektirmiş. Büyük projelerin bitme mühleti 6-7 yıldır. Tüm dünyada bu türlü. Amacımız net ve açık. Maksada hakikat gidiyoruz.
“AKKUYU ÜLKELİMİZİN GÜÇ GEREKSİNİMİNİN YÜZDE 10’UNU KARŞILAYACAK”
Şu anda dünyada 452 reaktör çalışıyor. İnşaatı devam eden 50 tane var. 2050 yılına kadar bu sayının bine çıkması bekleniyor. Yenilenebilir güç tüm muhtaçlığını karşılamaktan uzak. Zira hava koşullarına bağlı. Dünyada nükleer öne çıkıyor. Zira sıfır emisyon. Bacasından bir şey çıkmıyor. Yeşil güç olarak etiketlendi. Nükleer güç kararlı üretime sahip. Akkuyu ülkelimizin güç gereksiniminin yüzde 10’unu karşılayacak. Bu elektriği doğalgazla yapmaya çalışsaydık yıllık 7 milyar metreküp doğalgaza muhtaçlığımız olacaktı. Bunu 7-10 milyar dolar demek. 4 reaktörün devam ettiği dünyada tek tesis. Dünyanın en büyük nükleer şantiyesi Türkiye’de. Buradaki 4 reaktör birer yıl ortayla devreye girecek. 2028’de tamamı devrede olacak. Rüzgâr ve GES çalışmalarımız da devam ediyor. Geçen yıl Türkiye’nin yıllık güç muhtaçlığının yüzde 44’ünü yenilenebilir kaynaklardan elde ettik. Yüzde 12’sini de kömürden elde ettik.
“BİZ BOR KARBÜR ÜRETİYORUZ. KATMA KIYMETLİ ESERLER ÜRETİYORUZ”
Borun cevherden mücevhere dönüşmesidir bu piramit. En altta cevher var. Bizim maden ocağından çıkardığımız bor. Borun ham hali. Bunun tonu 120 dolar. 8-10 yıldır bunu bu türlü satmıyoruz. Bunu rafine ettiğinde bir üsttekine yani borik asite dönüştürüyorsunuz. Bunun tonu 1200 dolar. Bir üst bor karbürdür. Bu daha çok savunma endüstrisinde kullanılıyor. Çelik kadar sert fakat ondan hafif. İşçi zırhlarında bunu kullanıyoruz. Bunun fiyatı 35-40 bin dolar. En üste nano bor. Bunu nükleer santrallerde kullanıyoruz. Tonu milyon dolarları geçiyor. Biz bor karbür üretiyoruz. Cevherden mücevhere giden bir seyahatimiz var. Katma bedelli eserler üretiyoruz. Bu alan bize 60 milyar dolarlık pazar açıyor. Borik asit pazarının dünyada yüzde 62’si bizde. Arabadaki balata bor karbürden yapılıyor. Matkap tezgâh uçlarını bor karbürden yapabilirsiniz. Bor üretiminin burada yapılmasını istiyoruz. İsteyenlere gelin burada üretin diyoruz. Bor OSB üzere bir niyetimiz var. Yerli, yabancının burada üretim yapmasını istiyoruz. Eskişehir’de bu türlü bir fikrimiz var.
“SİNAN OĞAN’IN KAMPANYADAKİ TELAFFUZLARI CUMHURBAŞKANIMIZIN TELAFFUZLARIYLA BÜYÜK ORANDA BENZERDİ”
Birinci tıpta seçimin galibi Cumhur İttifakı’dır. Kentlerin yüzde 75’inde Cumhur İttifakı’nın galibiyet var. Sinan Oğan’ın Cumhurbaşkanımıza olan dayanağını değerli buluyoruz. Sayın Özdağ ne diyecek bilmiyoruz ancak Millet İttifakı’nın yanında yer alabilir. Sinan Oğan’ın Eskişehir’de yüzde 7,5’luk bir oranı var. Sinan Oğan’ın kampanyadaki telaffuzları sayın Cumhurbaşkanımızın telaffuzlarıyla büyük oranda benzeriydi. Mültecilerle ilgili değerlendirmeleri vardı. Oradaki takvim işlerse bir dertle karşı karşıya kalacağımızı düşünmüyorum. Yarım puanlık fark kelam konusu. 28 Mayıs’ta herkes sandığa giderse Cumhurbaşkanımızın galibiyetiyle sonuçlanacağını düşünüyorum. Biz kazanırsak herkes kazanacak.
