28 Mayıs seçimlerine saatler kala Kılıçdaroğlu, kredi kartı borçlarını hazinenin üstleneceği vaadinde bulundu. Bu vaadin ne kadar gerçekçi olduğunu Haber7 muhabiri Yavuz Selvi bahsin uzmanları ile konuştu.
“ÇOK BÜYÜK RAKAMLAR”
Doç. Dr. Hasan Bardakçı
Geçmiş sayılarla birlikte neredeyse 1 milyon 400 bin kişi kredi kartı borçlarını ödeyememiş durumda. Siz neredeyse 1.5 milyon kişinin kredi kartı borçlarını silmeyi vaat ediyorsunuz. Gelir-gider istikrarını bilmeyen bir kişinin bu vaadi vermesi ne kadar yanlışsız? Bunu da tartışmak gerekiyor. 2022 yılı için ferdî kredi kartı kullanımı 286 milyar TL’dir. Kemal beyin ‘300 milyar dolar bir para getireceğim’ vaadi vardı. Bu da buna benzemeye başladı. Geçmişte ödenemeyen sayıları buna dahil ettiğiniz de çok büyük sayılar çıkıyor. İktidar da olmadan hazineden bu türlü vaat vermek ne kadar etik?
“OLASI BİR İŞ DEĞİL”
Ekonomist Doç Dr. Yüksel Okşak
Esas problem bu türlü bir şey adil mi, değil mi? Bence onu tartışmak lazım. Her hane halkının kendi harcama metodolijisi var. 2022 itibariyle kredi kartı borcu 369 milyon TL’ye gelmiş. Bugün kü durum bu sayının baya bir üstündedir. Bence Türkiye’nin bu şekil defterleri seçim sonrası ortadan kaldırması gerekiyor. Daima SGK ve prim borçlarını da aflar geliyor. Yapısal bir vergi ıslahatını tamamlayıp, bundan sonraki devirlerde af süreçlerini dillendirmeyeceğiz bir vakte girmemiz lazım. Bu sefer vergisini tertipli ödeyenler ‘biz neden nizamlı ödedik’ diyorlar. Kılıçdaroğlu’nun vaadi mümkün bir iş, yapılması gereken bir iş değil.
“BANKACILIK VE İCRA İFLAS KANUNA NAZARAN SUÇ”
Yeminli Mali Müşavir / Ekonomist Muhammet Bayram
Herkesin numarasını paylaştığı web tabanlı sistemler var. Buradan herkese gidebilir. Fakat yalnızca borcu olan şahıslara gittiyse burada türel bir ihtilaf kelam konusu. Bankacılık kanunun 73.maddesine göre bu bildiri, ‘müşteri sırrının ifşası’ niteliğinde bir bildiri. Şayet bir kişinin bankaya borcu varsa, bu borçlu şahısların bir zümreye bildirilmesi, bildiren kişi açısından TCK kapsamında bir hata teşkil etmektedir. Cumhuriyet Savcılığına ihbarla birlikte yargılanırlar. KVKK kapsamında bir kişinin bilgilerini, öbür biriyle paylaşmak mümkün değil. İcra iflas kanunun 362. unsuruna nazaran de, bir memur eliyle Cumhuriyet Savcılığında bir ihbar ve soruşturma olmaksızın bireylerin lehine ve aleyhine kullanılması cürüm doğurur. Bunlarla değerlendirdiğimizde sayın Kılıçdaroğlu’nun paylaşımı genele yapıldıysa bir hata teşkil etmeyecektir. Lakin yalnızca borçlu olanlara yönelik şahısların isteği olmaksızın bu yapılıyorsa hem bankacılık düzenleme kanunu nazaran hem de icra iflas kanuna nazaran hem de TCK ilgili kararlara nazaran cürüm doğuracaktır.
“BUGÜNE KADAR KAÇ VAADİNİ YAPTI?”
Haber7 Müellifi Dr. Ahmet Yarız
Benim cep telefonuma da bu bildiri geldi. Bu bilgileri nereden aldıklarını da çok merak ediyorum. Sayın Kılıçdaroğlu bugüne kadar birçok vaat verdi. Ne kadarı yaptı? Bunu vatandaşın takdirine bırakalım. Bildiride, borçların hazine tarafından üstleneceği ve vatandaşında bunu 36 vade ile faizsiz olarak geri ödeyebileceğini söylüyor. Kredi kartı borçlarına baktığımızda, geçen hafta itibariyle vatandaşın yaklaşık 700 milyar TL’lik borcu var. Bunun yaklaşık 360 milyar TL’si taksitli, kalan kısmı da taksitsiz. Bunu 3 yıl içerisinde faizsiz geri ödeneceği söyleniyor. 700 milyar borcun hazine tarafından karşılanmasının maaliyeti yaklaşık 350-400 milyar TL’dir. 2023 bütçesi yaklaşık 4.5 trilyon lira. Yaklaşık %7-8’ine denk geliyor. Bütçeye ek bir yük olacağı ortada.
