Ülkenin kuzeyindeki Sar-i Pul vilayetinin Kaşkari bölgesinde, iştirak sonrasında birinci sefer bir petrol kuyusundan üretime başlanması nedeniyle düzenlenen merasime, Taliban süreksiz hükümetinin Maden ve Petrol Bakan Vekili Şehabeddin Dilaver ile Çinli şirketin yetkilileri katıldı.
Dilaver, konuşmasında, bu bölgedeki 15 petrol kuyusunun daha 2023 sonuna kadar onarılacağını ve faaliyete geçeceğini kaydetti.
Yabancı yatırımcıları Afganistan’a davet eden Dilaver, gelecekte vilayetteki petrol kuyularından 100 ton petrolün çıkarılacağını tabir etti.
Böylece Taliban ve Çinli şirketin mutabakatı sonrası paydaşlığın birinci petrol kuyusu faaliyete geçmiş oldu.
Öte yandan, Taliban idaresi, Afganistan’ın kuzeyindeki Mezar-ı Şerif ve Şibirgan kentleri ortasında 95 kilometrelik bir doğal gaz boru sınırı projesine başlandığını duyurdu.
25 YILLIĞINA MUAHEDE İMZALANDI
Taliban süreksiz hükümeti ile Çinli şirket (CAPEIC) ortasında, 5 Ocak’ta, ülkenin kuzeyindeki Amu Irmağı etrafında petrol arama ve çıkarma konusunda bir muahede imzalanmıştı.
Anlaşmaya nazaran, Cüzcan, Faryab ve Sar-i Pul vilayetlerinde toplamda 4 bin 500 kilometrekarelik alanda petrol araması yapılacak.
Çinli şirketin birinci sene 150 milyon dolar, birinci 3 yılda ise toplamda 540 milyon dolar yatırım yapması bekleniyor.
Sözleşme mühletinin 25 yıl olduğu lakin Çinli şirketin 1 sene içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde kontratın tabiatıyla iptal olacağı tabir edilmişti.
Taliban’ın projeden birinci evvel yüzde 20 hisse alacağı ve bunun vakitle yüzde 75’e yükseleceği aktarılırken, proje ile 3 bin Afgan’a iş imkanı sağlanacağı belirtilmişti.
TALİBAN SONRASI ÇİN’İN AFGANİSTAN İLGİSİ YÜKSEK
Çinli bir şirket ile emsal mukavele evvelki Afganistan hükümeti devrinde de imzalanmış fakat çeşitli problemler nedeniyle projeler hayata geçirilememişti.
ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin Ağustos 2021’de Afganistan’dan çekilmesinin akabinde gözler, Çin’in Afganistan’daki yatırımlarının boyutuna çevrilmişti lakin Çin’in Afganistan’a yönelik ilgisi beklenildiği ölçüde olmadı.
Öte yandan, Taliban idaresi, kuzeydeki Badahşan vilayeti üzerinden Çin’e açılan Vuhan Koridoru’nun etkin bir ticaret yoluna dönüşmesini istiyor ve bunun için Çin hükümetinden dayanak bekliyor.