Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, İstanbul’da Deniz Ticaret Odası Meclis Toplantısı’na katıldı. Deniz Ticaret Odası İdare Heyeti üyeleri ve kesim temsilcileriyle bir ortaya gelen Uraloğu, birlikte olmaktan duyduğu memnuniyeti lisana getirerek, konuşmasında denizcilik alanındaki gelişmelere değindi. Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrili ve dünyanın gıpta ile baktığı bir coğrafyada olduğunu hatırlatan Uraloğlu, “28 vilayetimizin denize kıyısı var. Sonlarının yüzde 70’inden fazlası denizlerle çevrili ve üç kıtanın geçiş yolunda bulunan ülkemiz, tartışmasız bir deniz ülkesi ve denizleri de onun mavi vatanıdır. Bunun için denizcilik dalımızın gelişmesi açısından imkânlarımız çok büyük” diye konuştu.
TÜRKİYE SON 20 YILDA DENİZCİLİK ALANINDA ÇAĞ ATLADI
Bakan Uraloğlu, Türkiye’nin denizlerde sahip olduğu güçlü potansiyelinin en yeterli formda kıymetlendirilerek, dünya denizciliğinde hak ettiği yeri almasının gayeleri olduğunu söyledi. Uraloğlu bu bahiste şunları kaydetti:
“Sizlerin de bildiği üzere Türkiye son 20 yılda denizcilik alanında çağ atladı. Bu noktada sizlerle ülkemizdeki denizcilik faaliyetleri ile ilgili kimi sayıları paylaşmak istiyorum. Denizcilik bölümümüzün 2022 yılındaki cirosu yaklaşık 531 milyar 238 milyon. Türk sahipli gemi sayımız toplam bin 765 olup bunun bin 352 adeti yabancı bayraklıdır. Limanlarımızda elleçlenen yük ölçüsü 543 milyon tona ulaşmıştır. Pandemi nedeniyle düşen kurvaziyer turizmi yine canlanmıştır. 2023 yılı birinci 6 ayı itibariyle 2022 yılına nazaran yolcu sayısı yaklaşık 2 kat artarak 483 bine, gemi sayısı da yüzde 30 artarak 420’ye ulaşmıştır. Türk Sahipli Deniz Ticareti Filo büyüklüğümüzü 2002’den bugüne, yaklaşık 4,4 kat artırarak 39,1 milyon dedveyt tona yükselttik ve 2023 yılında dünya sıralamasında 14’üncü sırada yer aldık. Ülkemiz dış ticaretin yüzde 85’inin yürütüldüğü limanlarımız, ekonomimiz açısından büyük ehemmiyete sahiptir. 2000 yılında 149 olan liman tesisi sayımız, 2022 yılında yüzde 46 artarak 217’ye ulaşmıştır. 2002 yılında 37 olan tersane sayımız bugün 84’e çıkmıştır. Kıyı şeridimizde bulunan tersanelerimize ek olarak; 749 tekne imal tesisi, 192 adet çekek yeri ve 23 adet gemi geri dönüşüm tesisleri gemi sanayi bölümünün vazgeçilmez işletmeleridir.”
TAHIL KORİDORU İLE 32,8 MİLYON TON TAHIL TAŞIDIK
Bakan Uraloğlu, geçen ağustos ayında Cumhurbaşkanımız önderliğinde başlatılan denizyolu tahıl koridoru ile 293 Türk sahipli olmak üzere toplam 1004 geminin Ukrayna Limanlarından 32,8 milyon ton tahıl taşıdığını söyledi.
Denizcilik alanında Türkiye’nin dünyanın önde gelen yat imalatçısı ülkelerinden biri olduğunu kaydeden Uraloğlu, “Mega yat sipariş defterinde yer alan proje adedi bakımından, ülkemiz yat imalatında dünyada üçüncü sırada yer almaktadır. Bakanlığımızca tersanelerin kira mühletleri, 2065 yılına kadar, 49 yıl daha uzatılarak yatırım yapılabilmesi sağlandı. Kira bedelleri sıfırlanarak yerine hasılattan hisse alınması ve tersane alanlarının teminat olarak gösterilebilmesi ile dalın ticari hareket kabiliyeti artırıldı.” diye konuştu.
ÖNCELİĞİMİZ YERLİ VE ULUSAL ÜRETİM
Uraloğlu, ‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonu kapsamında bölümde yerli ve ulusal üretimin öncelikli siyasetleri ortasında yer aldığını söyledi. Bu bağlamda, gemi imalatındaki yerlilik oranını %20 düzeylerinden, %50 düzeylerine ulaştığını belirten Uraloğlu, “Hedefimiz bu oranı çok daha üst düzeylere yükseltmektir” dedi.
Uraloğlu bu bahiste şunları kaydetti;
“Son yıllarda ilgi duyulan hibrit ve otonom gemilerdeki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. İnanıyorum ki ülkemiz otonom/hibrit gemilerin inşasında da başkan ülkeler ortasında yer alacaktır. Mavi Vatanımızın en kıymetli ve stratejik bölgesi olan Türk Boğazlarında kılavuzluk, römorkörcülük, gemi trafik hizmetleri, seyir yardımcıları hizmetleri ile kurtarma hizmetlerini dünya standartlarında, en üst düzeyde yapıyoruz. Ülkemizin yerlileşme ve ulusallaşma uygulamalarına uygun olarak Boğazlarda kullanılan sistemleri ulusallaştırdık. Mavi vatanımızdaki hak ve menfaatlerimiz kapsamında Doğu Akdeniz’de etkinliğimizin artırılması hedefiyle KKTC’de kurulacak olan Doğu Akdeniz Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi Projesi’ne ait çalışmalarımız devam ediyor. Projenin tamamlanmasının akabinde hem ülkemizin hem de KKTC’nin mavi vatandaki hakimiyetini değerli ölçüde artıracağız. Dünya denizciliğinde çok kıymetli bir role sahip olduğumuzu göz önüne alarak mavi vatanımızda seyir, can, mal, deniz ve etraf emniyetinin sağlanmasına kıymet veriyoruz. Kurduğumuz sistemlerle denizlerimizi 7/24 izliyoruz. Bakanlığımız bünyesinde yer alan yılın 365 günü 7/24 hizmet veren Ana Arama ve Kurtarma Uyum Merkezi’miz (AAKKM) yalnızca Türk Arama Kurtarma Bölgesi içinde değil dünyanın her noktasında Türk denizciliğine ve Türk havacılığına hizmet veriyor. Merkezimiz, komşu ve öbür ülkelerin Kurtarma Uyum Merkezlerinin de anlık irtibat kurabildiği Ülkemizdeki tek merkezdir.”
“YEŞİL LİMAN” SERTİFİKA PROGRAMIYLA 20 LİMANIMIZI SERTİFİKALANDIRDIK
Uraloğlu, etrafa daha hassas liman tesislerini Türkiye kazandırıldığını, yürütülen Yeşil Liman Sertifika Programıyla 20 liman tesisinin sertifikalandırıldığını belirtti. Uraloğlu yapılan mevzuat çalışmaları ve yeni düzenlemelerle kesimin önünün açıldığını belirterek, şöyle konuştu;
Haziran 2022’de yürürlüğe koyduğumuz “Hurdaya Ayrılan Türk Bayraklı Gemilerin Yerlerine Yeni Gemi İnşa Edilmesinin Teşvikine Dair Yönetmelik” uyarınca teşvik sistemimizde kesim lehine birtakım değişiklikler yaptık.
Bu kapsamda; yıllık 10 gemiye, fosil yakıt kullananlara 1,5 katına kadar, etraf dostu güç kaynakları kullananlara 2,5 katına kadar, etraf dostu güç kaynağının kullanımına dönüşüm için yüzde 25’ine kadar teşvik verilecektir.
Pek tabi ki bunlar dışında gerçekleştirdiğimiz ve süreci devam etmekte olan birçok düzenlememiz ve projemiz var. Bu takviyelerden bölümümüze yararlanmaya ve Türk denizciliğine yatırım yapmaya davet ediyoruz. Kabotaj sınırında çalışan gemilerimizin kullandıkları akaryakıt üzerinden alınan özel tüketim vergisine (ÖTV) son verdik.”
2022 YILINDAKİ CİRO YAKLAŞIK 531 MİLYAR 238 MİLYON
Bakan Uraloğlu, “Denizcilik bölümümüze 2053 yılına kadar 21,6 milyar dolar yatırım gerçekleştireceğiz. Bunun karşılığı 180 milyar dolar ulusal gelirimize katkı sunacağız. Üretime tesiri 320 milyar doları aşacak. 30 yıl boyunca istihdama katkısı ise 5 milyon kişi olacaktır.” dedi.
Uraloğlu, ayrıyeten Türk deniz ticareti filosunun büyümesi için Bakanlık olarak her türlü kolaylığı sağlamaya devam edeceklerini kaydederek, şöyle konuştu:
“Dünya ticaretinin yüzde 90’nını üstlenen deniz nakliyeciliği, dünya iktisadının belkemiğidir. Deniz ticareti, Havayolu, karayolu ve demiryolu nakliyeciliğine nazaran çok daha ekonomiktir. Deniz nakliyeciliği, düşük maliyet ve verimli olmasından ötürü, sürdürülebilir bir ekonomik gelişim ve refah için kesinlikle gereklidir. Bu nedenle bu kesimi geleceğe taşıyacak stratejileri çok düzgün belirlememiz gerekir. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde ülkemizin dünya deniz ticaretinden aldığı hissesi artırmak ve denizciliğin her alanında “Lider Denizci Ülkeler” ortasında hak ettiği yere ulaşması gayesiyle bölümümüzle birlikte gerekli adımları atacağız. İnanıyorum ki, birlikte yapacağımız çalışmalarla Türkiye denizcilik alanındaki tartısını gelecekte daha fazla hissettirecek ve rekabet gücünü yükselterek denizcilik kesiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olacaktır.”
