Emekli Büyükelçi Hüseyin Avni Botsalı, Afganistan ile gelişmiş dünya ortasında Türkiye’nin stratejik köprü oluşturabileceğini söyledi. Taliban’ın Ağustos 2021’de Afganistan idaresine gelmesinin akabinde, Batı’nın Afganistan’ın güçlü halde gereksinim duyduğu milletlerarası yardımları kesmesi ve yaptırımlar uygulaması ülke iktisadını derinden etkiledi.
TÜRKİYE İÇİN BÜYÜK FIRSAT DİYEREK DUYURDU
Taliban’ı şu ana kadar şimdi hiçbir ülke resmen tanımadı. Ülkedeki siyasi durumla ilgili tartışmalar sürerken, kimi uzmanlar Afganistan’da ekonomik yatırımın uzun vadede yararlı olacağını tabir ediyor.
Taliban yetkilileri ise yaptıkları açıklamalarda, sık sık Afganistan’da artık güvenliğin sağlandığını belirterek, tüm dünyadaki iş adamlarını burada yatırım yapmaya çağırıyor ve bu mevzuda her türlü kolaylaştırmayı sağlayacaklarını kaydediyor.
Son olarak İslam İşbirliği Teşkilatı Afganistan Temsilciliği misyonunda bulunan tecrübeli Türk diplomat ve emekli Büyükelçi Hüseyin Avni Botsalı, Afganistan’ın başşehri Kabil’de düzenlenen İmam Ebu Hanefi Milletlerarası Ticaret ve Sanayi Fuarı’nda AA muhabirine yaptığı açıklamada, Taliban sonrası Afganistan’daki ekonomik durumu kıymetlendirdi.
“TÜRKİYE, DÜNYA İLE KÖPRÜ OLUŞTURABİLİR”
Botsalı, Taliban sonrası periyotta fiili çatışmasızlık süreci yaşandığını belirterek, Afganistan’ın Türk iş adamları için büyük fırsatlar barındırdığını kaydetti.
Batılı ülkelerin ve milletlerarası büyük şirketlerin Afganistan’ı terk etmesiyle oluşan boşlukta Türkiye’nin değerli rol oynayabileceğine işaret eden Botsalı, “Halk, müteşebbis dal, küçük ve orta ölçekli işletmeler nefes alıp veriyorlar. Afganistan’da işbaşında olan yöneticiler de iktisaden ülkenin dünyayla bağlarının yine canlandırılmasını istiyor. Bunun nasıl gerçekleştirilebileceği konusunda yardıma muhtaçlıkları var. Türkiye bu açıdan Afganistan ile gelişmiş dünya ortasında bir stratejik köprü oluşturma talihine sahip.” tabirlerini kullandı.
Afgan halkının Türkiye’ye büyük bir ilgi beslediğini lisana getiren Botsalı, bugün Afganistan’da yatırım yapacak Türk şirketlerinin ileride rekabet üstünlüğü elde edeceğini söyledi.
Botsalı, Afganistan’daki ekonomik fırsatlar hakkında şu değerlendirmelerde bulundu:
“Afganistan’da taban bugün Türk müteşebbislerinin ve yatırımcılarının geleceğe dönük yatırım ve planlama faaliyetini artırmalarına çok müsait bir haldedir. Afganistan’ın kapıları Türkiye’ye gerisine kadar açık. Fiili olarak iki yılı aşkın müddetten beri ülkede güvenlik görülebilir halde güzelleşmiş durumda. Sokakta rahatça dolaşabiliyorsunuz. Beşerler sizi taciz etmiyor ve çaldığınız her kapı açılıyor. Bu bağlamda Türk iş insanları açısından Afganistan’daki bu konjonktürü değerlendirip rekabet olmayan bir ortamda gelip burada konuşlanmak büyük bir avantaj sağlayabilir.”
Botsalı, bankacılık kesiminde şu an birtakım aksaklıklar olduğunu fakat bunların aşılamayacak sıkıntılar olmadığını belirterek, lokal makamların yatırımcının önünü açmak için önemli efor içerisinde olduğunu kaydetti.
Az sayıda Türk iş beşerinin Afganistan’daki durumu fırsat bilip yatırım yaptığını aktaran Botsalı, Türk yatırımcılara buraya gelip iş yapmaları davetinde bulundu.
Botsalı, şöyle devam etti:
“Afgan makamları ellerinden gelen uğraşı gösteriyorlar. Sınırlılıklarının şuuru içindeler. Türk yatırımcılarının Afganistan’daki kaidelerin gerektirdiği esneklikleri gösterebileceklerini ve burada mahalli tahlillerle kimi meşakkatlerin aşılabileceğini sanıyorum. Bilhassa altyapı, güç, maden, sıhhat, ulaştırma kesimi, bu alanlarda Türkiye’nin Afganistan’ın tekrar inşasına dönük gelecekte yapacağı yatırım ve katkıların planlanmasına başlanması için son derece müsait bir ortam sunuyor bize.”
Botsalı, Kabil’de bu yıl ikincisi düzenlenen İmam Ebu Hanefi Memleketler arası Ticaret ve Sanayi Fuarı’nda komşu ülkelerin yanında Türkiye’nin de hem güç yatırımları olan bir şirket hem de Dış Ekonomik Alakalar Heyeti (DEİK) Türk Afgan İş Kurulu seviyesinde temsil edildiğini söyledi.
Fuara, yüzlerce orta ve küçük ölçekli firmanın katıldığını lisana getiren Botsalı, fuarda bayan girişimcilere de yer verilmesinin olumlu bir gelişme olduğunu ve on binlerce insanın burayı ziyaret etmesinin ülkede barış, istikrar ve olağanlaşmaya duyulan gereksinimin had safhaya geldiğini gösterdiğini anlattı.
“SAVAŞ FİİLEN DURMUŞ BULUNUYOR”
Emekli Büyükelçi Botsalı, Taliban sonrası Afganistan’da savaşın bittiği ve güvenliğin büyük oranda sağlandığı değerlendirmesinde bulunarak, memleketler arası yardım ve yatırımların sona ermesi sonucu askıya alınan büyük altyapı projelerinin yine başlatılması için uygun ortamın bulunduğunu kaydetti.
Afganistan’ın dünyanın en yoksul 5 ülkesinden biri olduğunu ve savaşın sona ermesiyle Afgan halkının barıştan öteki bir şey istemediğini belirten Botsalı, ülkedeki güvenlik durumu hakkında şu sözleri kullandı:
“Fiili çatışmasızlık hali 40 yılı aşkın müddettir devam eden savaş bakımından Afganistan’da niteliksel bir yeni durumu temsil ediyor. Geçmişte daima 3 gün ateşkes, 1 hafta ateşkes üzere barış çabalarına taban oluşturacak fırsatlar aranıyordu. Bugünkü konjonktürde savaş fiilen durmuş bulunuyor.”
