Uzay Kaşifleri Derneği’nce (Association of Space Explorers- ASE) düzenlenen ‘Planetary Congress’ (Gezegen Kongresi) Bursa Uludağ’da, Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi’nin (GUHEM) konut sahipliğinde başladı. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın (BTSO), Türkiye’nin uzay ve havacılık temalı birinci interaktif eğitim merkezi GUHEM ile iş dünyası için referans eğitim merkezi olarak kente kazandırdığı Bursa Business School’un konut sahipliğinde, 19 ülkeden 70 astronot ve kozmonot Bursa’da buluştu.
Uzay Kaşifleri Derneği’nce 34’üncü sefer düzenlenen ve ana teması Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılında, Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘İstikbal Göklerdedir’ kelamından yola çıkılarak belirlenen kongrede konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, insanlığın uzaya olan ilgisinin insanlık tarihi kadar eskiye dayandığını söyledi. Ulaştırmadan haberleşmeye, sağlıktan iklim değişikliğine kadar birçok alanda kritik tahlillerin kaynağı olan uzaydan, daha fazla faydalanılması gerektiğinin altını çizen Bakan Kacır, dünya ülkelerinin faal ve adil halde elini taşın altına koymasıyla bunun mümkün olabileceğini belirtti.
Bakan Kacır, ”Hiç kimseyi geride bırakmadan, herkesin hem uzay teknolojilerinden yararlanmasını sağlamak, hem de teknoloji geliştirme kabiliyetlerine erişimini demokratikleştirmek zorundayız. Dünyanın teknolojik tekellere değil, iş birliklerine gereksinimi var. İnsanlığın, kutuplaşmaya değil, birlikte çalışmaya gereksinimi var. Bugün biz Türkiye olarak; ulusal altyapılarımız, yeteneklerimiz ve yetişmiş insan kaynağımız ile uzayın barışçıl ve adil kullanımına katkı sunmaya hazırız. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, Ulusal Teknoloji Atağı vizyonuyla uzay alanındaki yetkinliklerimizi çok daha ileri noktalara taşımayı hedefliyoruz” diye konuştu.
”2030’A KADAR 10 AMACIMIZ VAR”
Türkiye’nin uzaydaki çalışmalarını koordine etmek üzere 2018 yılında Türkiye Uzay Ajansı’nı kurduklarını, Türkiye’nin uzay alanındaki somut gayelerini ortaya koyan Ulusal Uzay Programı’nın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2021’de tüm dünya ile paylaşıldığına işaret eden Kacır, şöyle konuştu:
”Bununla birlikte, 2030 yılına kadar gerçekleştirmeyi planladığımız 10 amacımız var. Türk Astronot ve Bilim Misyonu kapsamında, ülkemizin beşerli birinci uzay misyonunu tasarladık. Milletlerarası Uzay İstasyonu’na gidecek birinci Türk uzay yolcumuz, tıptan materyal bilimine kadar 13 farklı bilimsel deneyi icra edecek. Hala eğitimleri devam eden birinci Türk uzay yolcularımız bu programda bizlerle birlikteler. Ulusal Uzay Programı’nın tüm gayelerine fakat ve fakat ülkemizde güçlü teknolojik ve fiziki altyapı oluşturarak, gençlerimize hakikat fırsatları sunarak ve onların yetkinliklerini geliştirerek ulaşacağımızı biliyoruz. Dünyanın en büyük havacılık ve uzay şenliği TEKNOFEST ile gençlerimiz insansız hava araçlarından roketlere, model uydulardan jet motorlara kadar farklı alanlarda teknolojiler tasarlayıp geliştirme imkanına kavuşuyor.”
”ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİNİ HAYATA GEÇİRİYORUZ”
Bakan Mehmet Fatih Kacır, bilim ve teknolojiyi toplumla buluşturmak maksadıyla bilim merkezlerini hayata geçirdiklerini belirterek, şunları söyledi:
”Gökmen Uzay ve Havacılık Eğitim Merkezi GUHEM bu alanda en âlâ örnek. GUHEM, Türkiye’nin ‘uzay ve havacılık’ temalı birinci bilim merkezi. GUHEM, Türkiye’yi uzay ve havacılık konusunda daha da ileriye taşıyacak. Geleceğin astronotlarının, bilim insanlarının, pilotlarının ve mühendislerinin yetiştirilmesine katkı sağlayacak. Tüm bu çalışmalarımızla birlikte, Ulusal Uzay Programımızın muvaffakiyete ulaşması için milletlerarası iş birliklerinin kritik rol oynadığının farkındayız. Bu şuurla, uzay bilimleri ve teknolojileri alanında iş birliklerini hayata geçiriyoruz. Uzayın tüm dünya için faal ve yararlı kullanımı ismine, barış ve iş birliği namına, Türkiye olarak, ‘Uzayda biz de varız’ diyoruz. ‘Türkiye Yüzyılı’nı inşa ederken artık uzay teknolojilerine daha fazla yatırım yapıyor, uzayın tüm insanlığa yarar sağlayacak biçimde kullanılması için daha fazla iş birliği gerçekleştiriyoruz. ‘İstikbal Göklerdedir’ temasıyla bu aktifliğin düzenlenmesini sağlayan başta Uzay Kaşifleri Derneği ve Bursa Ticaret ve Sanayi Odamız olmak üzere tüm paydaşlarımıza teşekkür ediyorum.”
”TÜRKSAT 6A’NIN DA ÜRETİM SÜREÇLERİNİ TAMAMLADIK”
Ay Araştırma Programı’na değinen Kacır, kelam konusu programı iki basamaklı olarak planladıklarını aktardı. Birinci etapta yerli ve ulusal imkanlarla geliştirilen uzay aracının Ay’ın yörüngesine ulaşarak bilimsel bilgiler toplayacağını ve Ay’a erişeceğini lisana getiren Bakan Kacır, “İkinci kademede Ay yüzeyine iniş yaparak bilimsel deneyler gerçekleştirilecek. Başta bu iki gaye olmak üzere, Ulusal Uzay Programı’nın tüm gayelerine fakat ve lakin ülkemizde güçlü teknolojik ve fiziki altyapıyı oluşturarak ve gençlerimize fırsatlar sunarak onların yetkinliklerini geliştirerek ulaşacağımızı biliyoruz. Türkiye olarak halihazırda kendi uydularımızı üretme, geliştirme ve test etme kabiliyetine sahip bir ülkeyiz. Yerli ve ulusal imkanlarla geliştirip ürettiğimiz, yüksek çözünürlüklü yer müşahede uyduğumuz İmece, geçtiğimiz nisan ayında uzaya fırlatıldı. Yörüngesine yerleşen İmece uydumuz birinci sinyal ve imajları muvaffakiyetle yer istasyonuna iletti. Yerli ve ulusal haberleşme uydumuz Türksat 6A’nın da üretim süreçlerini tamamladık, test çalışmalarına devam ediyoruz. Önümüzdeki yıl Türksat 6A devreye alındığında Türkiye kendi haberleşme uydularını üretebilen 10 ülkeden biri olacak. Ülkemizin uzay alanında teknoloji geliştirme kabiliyetini arttırırken, uzay teşebbüslerine mesken sahipliği yapacak, uzay teknoloji geliştirme bölgesini önümüzdeki devirde Ankara’da kuracağız. Uzay alanındaki bilimsel çalışmalarımıza ivme kazandıracak, optik dizaynından denetim yazılımına kadar yerli imkanlarla geliştirdiğimiz ve Avrupa’nın en büyük teleskoplarından birine sahip Doğu Anadolu Gözlemevi’ni de tamamlayarak kısa müddet içinde açılışını gerçekleştireceğiz” dedi.
”ARTIK DAVOS’A GİTMEYE GEREK YOK”
TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Olağan Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Kurulu Lideri ve AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Varank ise böylesine değerli bir kongrenin Bursa’da gerçekleşmesinde emeği olan GUHEM’e ve tüm paydaşlara teşekkür ederek konuşmasına başladı. Varank, “Şu anda Uludağ’dayız. Uzaya epeyce yakınız Uludağ’da olduğumuz için. Onun için misafirlerimizi Bursa’da, Uludağ’da konuk etmek istedik. Bu türlü hoş bir aktiflikle hem Bursa’mızı tanıtacağız, hem Uludağ’ımızı tanıtacağız, hem de Bursa’ya yaptığımız yatırımların uzay alanında nasıl getirileri var, bunu da hem Türkiye’ye hem dünyaya göstermiş olacağız. Bu manada sahiden Uludağ’ın seçilmesi de epey manalı. Uludağ bundan sonra daha fazla gündeme gelecek. Burada yaptığımız bu hoş yatırım, bu otel vesilesiyle 4 mevsim, tüm dünyadan konuklarımızı burada ağırlayacağız. Artık Davos’a gitmeye gerek yok. Biz tüm dünyayı Bursa’da, Uludağ’da ağırlamaya devam edeceğiz” diye konuştu.
”TÜRKİYE’NİN AYAKLARI YERE BASAN AMAÇLARI VAR”
Uzay iktisadının global büyüklüğünün 546 milyar dolara ulaştığını vurgulayan Varank, bu iktisadın yaklaşık yüzde 80’inin de ticari faaliyetlerden kaynaklı olduğunu söyledi. Özel bölümün uzay faaliyetlerine katılma konusunda bu kadar ilgili olduğu bir devrin, daha evvel yaşanmadığına dikkat çeken Varank, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yeni teşebbüsler ve genç teşebbüsçüler dünyanın ve uzayın seyrini değiştiriyor. Yalnızca 50 yıl evvel ‘Ay’a birinci iniş’ üzere zaferler kutlanırken, bugün alçak yörüngeli ticari uzay uçuşlarına bilet satılıyor. Özel bölümün öncülüğünde imalat sanayindeki ve materyal bilimindeki gelişmeler, uydu ve fırlatma teknolojilerine yapılan yatırımlar, tekrar kullanılabilir roketler uzaya erişimin önündeki mahzurları değerli büyük ölçüde azaltmayı sürdürüyor. 10 yıl evvel çalışır durumda yalnızca 1000 kadar uydu varken, bugün bu sayı 8 bine ulaştı. Yalnızca bu sayı bile uzayın aktifliğinin kıymetinin ve uzay iktisadının geldiği durumunu göstermesi bakımından değerli. Uzay yarışında öne çıkan ülkelere baktığımızda, ekonomik manada da dünyanın güçlü ülkeleri olduğunu görüyoruz. Zira uzay çalışmaları Ar- Ge’nin, inovasyonun ve teknolojinin de itici gücü pozisyonunda. İşte biz de bu doğrultuda Ulusal Teknoloji Atılımı vizyonuyla, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde uzay çalışmalarına sürat kazandırdık. Türkiye’nin ayakları yere basan maksatları var. Türkiye’nin yüzyılını inşa ederken artık daha büyük bir coşkuyla uzayda ‘Biz de varız’ diyebiliyoruz. Uzay Kaşifleri Derneğine üye olabilmek için uzaya çıkmış olmak gerektiğini biliyorum. Şimdi uzaya çıkmış bir Türk vatandaşı yok lakin yakında olacak. İşte, Türkiye’nin beşerli birinci uzay misyonunu gerçekleştirmeye aday arkadaşlarımız Alper Gezeravcı ve Tuva Cihangir Atasever de bugün aramızdalar. Bayrağımızı uzayda gururla taşıyacak arkadaşımızı Cumhuriyet’imizin 100’üncü yılında milletlerarası uzay istasyonuna yolcu edeceğiz ve tarihimizde kıymetli bir unsur daha imza atacağız. İnşallah, Türkiye’nin deneyim ettiği öbür birçok birinci üzere bu tarihi adımın onurunu milletimize yaşatmak da tekrar Sayın Cumhurbaşkanımıza nasip olacak. İnanıyorum ki Alper ve Tuva bilgi ve deneyimleriyle gelecek jenerasyonlara rol modellik yapacaklar.”
Türkiye’de birinci kere düzenlenen tertibe konut sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti lisana getiren BTSO İdare Konseyi Lideri İbrahim Burkay, teknolojiye dayalı milletlerarası rekabetin uzaya taşındığını söyledi. Gelişmiş pek çok ülkenin stratejik kıymette gördüğü uzay alanına yatırımlarını sürat kesmeden sürdürdüğü bir periyotta, ‘Milli Teknoloji Güçlü Sanayi’ atılımıyla Türkiye’nin kendi gayeleri, imkan ve kabiliyetleri doğrultusunda dönüşümünü büyük bir heyecanla gerçekleştirdiğini belirten Lider Burkay, gökyüzünün sırlarını çözmenin insanların asırlardır süren hayali olduğunu söz ederek, ”Cumhuriyet’imizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk bizlere ‘İstikbal Göklerdedir’ amacını göstermiştir. Cumhurbaşkanımız sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın ülkemizi uzay ligine taşıma kararlılığı ise teknolojik altyapısı ve dönüşüm potansiyeli ile önder kent Bursa’mıza uzay ve havacılık seyahatinde yeni bir misyon yüklemiştir. Bizler de kentimiz için uzay ve havacılık alanlarında koyduğumuz maksatları 2013 yılında ilan ederek Bursa’da yeni bir vizyon inşa ettik. Kümelenme ve sektörel dönüşümün hızlandırılması çalışmaları kapsamında hayata geçirdiğimiz uzay, havacılık ve savunma kümelenmemizde yer alan 120’den fazla firmamız bugün ulusal ve milletlerarası alanda itibarlı firmalarla işbirliği içerisinde çalışmalar yürütüyor” diye konuştu.
”GUHEM’İ TÜRKİYE’YE KAZANDIRDIK”
Türkiye’nin gökmeni neden Bursa’dan çıkmasın?’ diyerek Avrupa’nın en büyük uzay, havacılık ve eğitim merkezi GUHEM’i Türkiye’ye kazandırdıklarını hatırlatan Burkay, ”Bu atılımlar 10 yıl evvel bir hayal olarak görüldü. Fakat tarih bize hayal kurmadan muvaffakiyete ulaşılamayacağını öğretti. Gerek GUHEM, gerekse uzay, havacılık ve savunma alanında hayata geçirmiş olduğumuz projeler sonucunda artık stratejik alanlarda da isminden kelam ettiren bir Bursa var. Yaptıkları çalışmalarla değerli başarılara imza atmış astronotlar, kozmonotlar; alanında uzman bilim insanları ve ülkemizin birinci uzay yolcuları ile bir ortada gerçekleştirdiğimiz bu değerli aktiflik yıllar evvel ortaya koyduğumuz vizyonun ne kadar hakikat ve kıymetli olduğunu bir defa daha gözler önüne serdi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın dayanakları, TÜBİTAK ve Büyükşehir Belediyemiz iş birliğinde hayata geçirdiğimiz GUHEM, ülkemizin Ulusal Uzay Programı’nda da yer alan tarihi nitelikte bir projedir. BTSO olarak bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da uzay ve havacılık alanındaki çalışmalarımızı sürdüreceğiz” dedi.
ASE LİDERİ EWALD: GELECEĞİMİZ GÖKYÜZÜNDE
ASE Lideri Reinhold Ewald ise konuşmasında BTSO’ya ve GUHEM’e tertipten ötürü teşekkür etti. Tarihi bir günde tarihi bir yerde hoş bir kongre gerçekleştirildiğini tabir eden Ewald, ”Bursa’da olmaktan ötürü büyük bir memnunluk duyuyoruz. Tertibimizde uzay biliminde kıymetli astronotlarımızı ağırlıyoruz. Uzay aleminde artık Türkiye’nin de olduğunu görmek memnuniyet verici. Türkiye’nin astronot adayları da eğitimlerine devam ediyor. Türkiye üzere seçkin bir ülkeyi ve topluluğa ortamıza beğenilen geldiniz diliyorum. Bu yılın teması da ‘İstikbal Göklerdedir.’ Artık gökyüzü geleceği gösteriyor. Geleceğimiz gökyüzünde. Gelin birlikte geleceği inşa etmeye başlayalım” dedi.
ASE Lideri, Bakan Kacır’a, Rus Kozmonot Oleg Artemyev tarafından uzaya çıkarılan Türk Bayrağı’nın yer aldığı tabloyu ikram etti.