Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Ankara’da ortalarında Bloomberg’in de olduğu bir küme medya organından gazetecilerle bir ortaya gelen Bayraktar, Körfez ülkeleriyle yapılan görüşmelerden, nükleer santral projelerine kadar bir dizi mevzuda soruları yanıtladı.
‘ ÇİN’LE MUAHEDE YAKIN’
Bakan Bayraktar’ın toplantıda verdiği en yeni ileti, Çin’le yürütülen 3. nükleer santral görüşmeleri hakkında oldu. Son olarak Çin Ulusal Güç Yönetimi Lider Yardımcısı He Yang’ın geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği Ankara ziyaretiyle ilgili konuşan Bayraktar, uzun vakittir devam eden görüşmelerde son evreye gelindiğini söyledi.
Bakan Bayraktar, açıklamalarında şunları kaydetti:
Kırklareli İğneada’da kurulması planlanan santralle ilgili çok kıymetli bir noktaya geldik, önümüzdeki birkaç ay içerisinde bunu sonuçlandırmamız gerekiyor. Zira yeniden ilgilenen diğer taraflar da var ve mutabakatın muhakkak bir kısmı için aslında gereğince müzakere ettik ve hayli yakınız” dedi. Taraflar ortasında birtakım farklılıkların olduğunu lakin bunların büyük olmadığını anlatan Bayraktar, “Dolayısıyla boşluğu doldurabilir ve Çin ile nükleer güç programı için yakında bir mutabakat yapabiliriz.
Nükleer güç olmadan yalnızca Türkiye değil, dünyanın geri kalanı da yüzyılın ortalarına kadar karbon nötrlüğüne ulaşamayacaktır. Akkuyu’da birinci reaktörü, ana inşaat işlerini tamamladık fakat bildiğiniz üzere burası dünyadaki en büyük nükleer şantiye. Bu santralden yaklaşık 4,8 GW elektrik üretebileceğiz.
Sinop’ta planlanan 2. santral için de Rusya ile görüşmeler sürüyor. Birebir vakitte Güney Kore ile de temaslar var. Türkiye’nin bu bahiste önceliği daha fazla teknoloji transferidir.
Uzun vadeli güç planlarına nazaran Türkiye’de 20 GW üzerinde nükleer güç santraline gereksinim var. Küçük modüler reaktörler (SMR) hakkında da kimi ülkelerle görüşmeler sürüyor. Bu kapsamda 5 GW’lık küçük modüler reaktörler sisteme dahil edilebilir.
IRAK’A KARŞI DAVA
Bayraktar’a yöneltilen sorular ortasında üzerinde durulan bir öbür husus da Irak-Ceyhan petrol boru çizgisindeki son durum ve sınırın ne vakit tekrar açılacağı oldu. 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntı ve çabucak gerisinden yaşanan sel felaketinin hatta ziyan verdiğini, akabinde hasar tespit, bakım ve tamirat çalışmalarına başlandığını söyleyen Bayraktar, sınırdaki hasar tespit çalışmalarının Bağdat’ın ileride ek tazminat talebinde bulunması durumunda Türkiye’nin kendisini yasal olarak savunabilmesi açısından ehemmiyet taşıdığını söyledi. Bayraktar, Irak’la bu mevzudaki müzakerelerin de sürdüğünü tabir etti.
Irak’ın tahkim davası sonucunda Türkiye mart ayında yaklaşık 1,5 milyar dolarlık tazminata mahkum edilmiş, akabinde sınırdan akış kesilmişti. Irak’ın, tahkim kararının uygulanması için ABD mahkemesine başvurduğunu anımsatan Bayraktar, Türkiye’nin yaklaşık 950 milyon dolar olarak hesaplanan alacakları için emsal bir yola başvurabileceğini söyledi.
Türkiye’nin bunun yanı sıra Paris merkezli milletlerarası tahkim mahkemesinde de bir iptal başvurusu yaptığını bildiren Bakan Bayraktar, “İki komşu ülke olarak oturup dostça bir tahlil bulmamız gerekiyor” dedi. Bayraktar, çizginin çalışmadığı periyoda ait bir rapor hazırlandığını da anlatırken, “Ancak boru sınırı faaliyete geçecektir. Teknik olarak aşağı üst hazır ve yakında faaliyete başlayacağız” diye ekledi. Bayraktar, buna karşılık çizginin açılışıyla ilgili net tarih vermedi.
‘BAE İLE HİDROJENİ GÖRÜŞTÜK’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temmuz ayında gerçekleştirdiği Körfez cinsinin akabinde, Birleşik Arap Emirlikleri ile 51 milyar dolarlık muahedeler imza altına alınmıştı. Bu mutabakatların 30 milyar dolara yakın kısmı güç alanına odaklanıyor.
Körfez ülkelerinin Türkiye’nin güç dönüşüm projelerine ilgi gösterdiklerini belirten Bayraktar, Türkiye’nin yıllık 3,5 GW güneş, 1,5 GW rüzgar gücü üretim maksadı olduğuna işaret etti.
Hidrojenin büyük bir güç kaynağı olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Türkiye yeşil seçenekler sunma konusunda büyük bir potansiyele sahip zira güneş ve rüzgar konusunda büyük bir potansiyelimiz var. BAE ile görüştüğümüz projelerden biri de yüklü olarak rüzgar gücünden hidrojen üretmekti.” dedi.
Bayraktar, bu çerçevede Abu Dabi Kalkınma Fonu (ADQ) ve kimi Avrupalı şirketlerle karşılıklı fayda temelinde temasların devam ettiğini lisana getirdi. Bakan Bayraktar ayrıyeten, güç verimliliği konusunda da bakanlık olarak uzun periyot perspektifli bir hareket planı hazırladıklarını, bu yılın sonunda planı kamuoyuna açıklayacaklarını bildirdi.
DENİZ RÜZGARINDA DA BAE TEMASI
Türkiye’nin 2035’e kadarki planlarında 5 bin megavatt açık deniz rüzgarı gücüne muhtaçlığı olduğuna işaret eden Bayraktar, bu hususun da BAE ile görüşülen projelerden biri olduğuna dikkat çekti. Bakan Bayraktar, “Bu hususta bir mutabakata varabiliriz ve bu, Türkiye açık deniz rüzgar gücü üretimi için bir birinci proje olacak.” dedi.
Bayraktar, BAE’nin ilgilendiği bir öteki mevzunun Türkiye’nin gaz merkezi projesi olduğunu anlatırken, öbür ülkelerin de bu hususta farklı roller üstlenebileceklerini lisana getirdi.
‘ERDOĞAN NETANYAHU İLE GÖRÜŞECEK’
İsrail ile Türkiye ortasında münasebetlerin olağanlaşması tarafında son periyotta bir dizi adım atıldı. Güç odaklı görüşmelerin sonuncusu Temmuz ayında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Türkiye ziyaretiyle yapılacaktı. Lakin ziyaret, Netanyahu’nun rahatsızlığı nedeniyle ertelenmişti.
Bakan Bayraktar, Netanyahu ile Erdoğan ortasındaki görüşmemin BM doruğu marjında önümüzdeki hafta New York’ta yapılabileceğini söyledi. Bayraktar, Türkiye’nin İsrail gazının alımı ve Avrupa’ya iletimi konusunda iştiraklere hazır olduğunu söz etti. Bayraktar, “Neden hala İsrail’den Türkiye’ye boru sınırını tartışıyoruz? Ekonomik olarak çok daha uygulanabilir, kolay kolay sermaye çekebilirsiniz” değerlendirmesini yaptı.
‘SAKARYA’DAN GÜNLÜK 2 MİLYON METREKÜP GAZ ÜRETİMİ’
Bakan Bayraktar’a Türkiye’nin birinci doğalgaz keşif alanı olan Sakarya gaz alanındaki çalışmaların durumu ve alandan günlük üretim kapasitesi de sorulan sorular ortasındaydı.
Bugün prestijiyle alanda günde 2 milyon metreküp gaz üretildiğini belirten Bayraktar, yıl içerisinde sayının 10 milyona çıkacağını, sonraki etapta ise amacın 40 milyon metreküp olduğunu söyledi.
‘DAHA MAKUL FİYATLARLA GAZ İSTİYORUZ’
Enerji Bakanı’nın ajandasındaki son husus da Rus gazında indirim oldu. Türkiye’nin geçen yıl gaz ithalatı için 38 milyar dolar ödeme yaptığını, bunun da %40’ında muhatabın Rusya olduğunu belirten Bayraktar, “Bizim gazdan beklentimiz, önümüzdeki yıllarda Türkiye pazarına daha makul fiyatlarla gaz tedarik etmek. Türkiye pazarına her vakit emniyetli bir tedarikçi oldular ve Türkiye de Rusya’nın tedariki için her vakit âlâ bir müşteri, sağlam, âlâ bir tüketici oldu.” dedi.
