NASA, Artemis misyonları aracılığıyla Ay’a astronot göndermeye çalışırken, ajansın öncelikli gayelerinden biri Ay yüzeyinde uzun vadeli bir varlık oluşturmaktır. Oksijen üzere kaynaklar bu vizyonu gerçeğe dönüştürmek için çok değerli yapı taşları olarak görülüyor.
Oksijen nefes almak için kullanılmasının yanı sıra, ulaşım için itici yakıt olarak da kullanılabilir ve Ay ziyaretçilerinin daha uzun müddet kalmalarına ve daha uzağa gitmelerine yardımcı olabilir.
AY’DAKİ TOZLARDAN OKSİJEN ÜRETİLECEK
Yakın vakitte yapılan bir test sırasında NASA’nın Houston’daki Johnson Uzay Merkezi’ndeki bilim insanları simüle edilmiş Ay toprağından başarılı bir halde oksijen çıkardılar.
NASA uzmanları tarafından yapılan açıklamada bu çıkarma süreci birinci defa vakumlu bir ortamda gerçekleştirilmiş olup, astronotların bir gün Ay ortamında kaynak çıkarıp kullanabilmelerinin önünü açacağı belirtildi.
NASA’nın Karbotermal Azaltma Gösterimi (CaRD) grubu, Kirli Termal Vakum Odası ismi verilen 15 fit çapında özel bir global oda kullanarak Ay’da bulunanlara misal şartlarda testi gerçekleştirdi.
BUNU NASIL BAŞARDILAR?
Ekip, bir güneş gücü yoğunlaştırıcısından gelen ısıyı simüle etmek için yüksek güçlü bir lazer kullandı ve Broomfield, Colorado’daki Sierra Space Corp. tarafından NASA için geliştirilen bir karbotermal reaktör içinde ay toprağı simülatörünü eritti.
Karbotermal reaktör, oksijenin ısıtılması ve çıkarılması sürecinin gerçekleştiği yer olarak biliniyor. Karbotermal indirgeme, yüksek sıcaklıklar kullanılarak karbon monoksit yahut dioksit üretilmesi yoluyla güneş panelleri ve çelik üzere eserlerin üretilmesi için Dünya’da onlarca yıldır kullanıldığı belirtildi.
Toprak ısıtıldıktan sonra grup, Ay Operasyonlarını Gözlemleyen Kütle Spektrometresi (MSolo) ismi verilen bir aygıt kullanarak karbon monoksiti tespit edebildi.
YILDA KENDİ TARTISININ BİRKAÇ KATI OKSİJEN ÜRETECEK
NASA kıdemli mühendisi ve Johnson’daki CaRD proje yöneticisi Aaron Paz, “Bu teknoloji, Ay yüzeyinde yılda kendi yükünün birkaç katı oksijen üretme potansiyeline sahip, bu da daima bir insan varlığı ve Ay iktisadı sağlayacak” dedi.
NASA mühendisi ve Johnson’daki CaRD test yöneticisi Anastasia Ford, “Ekibimiz CaRD reaktörünün Ay yüzeyinde hayatta kalabileceğini ve başarılı bir halde oksijen çıkarabileceğini kanıtladı. Bu, başka gezegenlerde sürdürülebilir insan üsleri inşa etmek için mimari geliştirmek ismine büyük bir adım.” dedi.
PROJEYE SPONSOR OLMAYA BAŞLADILAR
Bilim Teknoloji Misyon Yöneticiliği (STMD) bünyesindeki Game Changing Development (GCD) programı, kritik bir teknoloji açığı olarak tanımlanan Ay toprağından oksijen çıkarmak için gereken teknolojiyi oluşturmak gayesiyle teste sponsor oldu.
