“Odadaki Fil” başlığı altında internet üzerinden yayımlanan bildiriye, ABD ve İsrail başta olmak üzere dünya çapında birden fazla profesör 417 Yahudi akademisyen imza attı.
Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinin, yargının yetkilerini sonlandıran ve bu nedenle İsrail’de aylardır kitlesel şovlara yol açan tartışmalı yargı düzenlemesine vurgu yapılan bildiride, şu tabirler kullanıldı:
“İsrail idaresinin yargıya yönelik son saldırısı ile işgal altındaki Filistin topraklarında milyonlarca Filistinlinin yaşadığı yasa dışı işgal ortasındaki direkt temasa dikkati çekiyoruz.”
“Filistinliler apartheid rejimde yaşarken, İsrail Museviler için bir demokrasi olamaz”
Filistin halkının, “oy kullanma ve protesto dahil neredeyse tüm temel haklardan mahrum olduğu” ve bir “apartheid rejimi altında yaşadığı” vurgulanan bildiride, şunlar kaydedildi:
“Filistinliler daima şiddetle karşı karşıyalar: Yalnızca bu yıl, İsrail güçleri Batı Şeria ve Gazze’de 190’dan fazla Filistinliyi öldürdü, 590’dan fazla yapıyı yıktı. Yerleşimci çeteler cezadan muaf bir biçimde kundaklıyor, yağmalıyor ve öldürüyor.
İsrailli hukukçuların tanımladığı üzere, Filistinliler bir apartheid rejimi altında yaşadıkları sürece İsrail, Museviler için bir demokrasi (ülkesi) olamaz.”
Bu meselelerin mevcut radikal hükümetle başlamadığının altı çizilen bildiride, “Yahudi üstünlükçülüğünün yıllardır büyüdüğüne ve (İsrail’de kendi yazgısını tayin hakkının sadece Yahudi halkına has olduğunu bildiren) 2018 Ulus Devlet Yasası ile perçinlendiğine” dikkat çekildi.
Odadaki fil: İsrail’in apartheid rejimi
Bildiride, “Amerikan Musevilerinin toplumsal adalet problemlerinde uzun müddettir ön saflarda yer aldığı” ancak “odadaki file” gereğince ilgi göstermediği vurgulandı.
İsrail’deki apartheid rejiminin “odadaki fil” metaforuyla tanımlandığı bildiride, “İsrail’in uzun müddettir devam eden işgali, tekrar ediyoruz, bir apartheid rejimine yol açtı.” tabiri kullanıldı.
İsrail’in, çok sağın giderek büyüdüğü ve mevcut hükümetin mesihçi gündeminin büyüsüne kapılan bir ülke olduğuna işaret edilen bildiride, Amerikalı Yahudi milyarder fon sağlayıcıların da İsrail çok sağını desteklediği belirtildi.
Bildiride, şu sözlere yer verildi:
“Bu acil ve birebir vakitte değişim mümkünlüğü anında, vakıf önderleri, akademisyenler, hahamlar ve eğitimciler dahil Kuzey Amerika Yahudiliğinin önderlerine şu davette bulunuyoruz:
1. İsrail’deki (yargı) protesto hareketini destekleyin, lakin bunu, Yeşil Çizgi ve işgal altındaki Filistin toprakları içinde Museviler ve Filistinliler için eşitliği benimseme davetiyle yapın.
2. Filistinlileri savunan, işgal ve apartheid gerçeği hakkında gerçek vakitli bilgi sağlayan insan hakları örgütlerini destekleyin.
3. İsrail’in geçmişine ve bugününe dair daha dürüst bir kıymetlendirme sağlamak için Yahudi çocuklar ve gençlere yönelik eğitim normlarını ve müfredatını elden geçirme taahhüdünde bulunun.
4. ABD’deki seçilmiş başkanlardan; işgalin sona erdirilmesi, Amerikan askeri yardımlarının işgal altındaki Filistin topraklarında kullanımının kısıtlanması ve İsrail’in BM ve öbür milletlerarası kuruluşlar nezdindeki dokunulmazlığına son verilmesi için yardım etmelerini isteyin.
Artık sessizliğe hayır. Artık harekete geçme vakti.”
Yasa dışı Yahudi yerleşimleri
İsrail’in 1967’de işgal ettiği Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te yaklaşık 700 bin Yahudi yerleşimci yaşıyor. Yahudi yerleşimciler, işgal altında yaşayan Filistinliler için hayatı daha da zorlaştırıyor.
Uluslararası hukuka nazaran, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki Yahudi yerleşim üniteleri yasa dışı sayılıyor.
Batı Şeria, sene başından bu yana sık sık İsrail güçlerinin muhafazası altındaki Yahudi yerleşimcilerin baskınlarına ve ataklarına şahit oluyor.
Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesi
İsrail’de 2022’nin son günlerinde vazifeye başlayan Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümeti, çok sağcı ve çok dindar partileri içinde barındırıyor.
Netanyahu’nun hükümeti kurduğu süreçte koalisyon mutabakatlarının en kıymetli kısmını, başta tartışmalı yargı düzenlemesi olmak üzere, yasa dışı Yahudi yerleşim ünitelerinin genişletilmesi ve çok sağcı isimlere idarede kritik misyonlar verilmesi üzere hususlar oluşturuyordu.
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in 5 Ocak’ta duyurduğu ve Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü sonlandırma ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olması üzere değişiklikler içeren yargı düzenlemesi, ülke çapında kitlesel protestolara ve grevlere neden oluyor.
