Soykırımın 11 Temmuz’daki 28’inci yılında düzenlenecek anma ve cenaze merasimi kapsamında kimliği belirlenen 30 soykırım kurbanı daha toprağa verilecek.
Bosna Hersek Kayıp Bireyler Enstitüsü Lideri Mujo Hadziomerovic, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Srebrenitsa’da 1995 yazında yaşananlara ait, “Srebrenitsa ile ilgili bu vakte kadar 7 bin 757 kimlik doğrulandı. Kimliği belirlenen 6 bin 721 soykırım kurbanı Potoçari Anıt Mezarlığı’na defnedildi.” dedi.
Srebrenitsa’daki soykırımın akabinde 12 bin 469 kemik kalıntısının toplu mezar kazılarından çıkarıldığını söyleyen Hadziomerovic, “Vakalara ait kimlik, DNA tahlilleri ve incelemeler devam ediyor. Süreç tamamlanmış değil. Srebrenitsa’da öldürülen 797 kişinin kemik kalıntılarına ulaşmaya çalışıyoruz.” diye konuştu.
Hadziomerovic, resmi kayıtlara nazaran Srebrenitsa’da en az 8 bin 372 kişinin öldürüldüğünün yazıldığını belirtti.
“Srebrenitsa’da 563 çocuk ve 60 bayan öldürüldü”
Srebrenitsa’da inançlı bölgeye ulaşmaya çalışan yüzlerce çocuk ve bayanın da öldürüldüğünü vurgulayan Hadziomerovic, “Bizdeki datalara nazaran, Srebrenitsa’da 563 çocuk ve 60 bayan öldürüldü.” sözlerini kullandı.
Hadziomerovic, ortadan 28 yıl geçmesine karşın hala toplu mezar hafriyatlarının devam ettiğini belirterek “Srebrenitsa kurbanlarının çıkartıldığı 81 toplu mezara ulaşıldı. En büyük toplu mezar 1153 bireye ilişkin kemik kalıntısının çıkartıldığı Kamenica. En uzak toplu mezar ise Srebrenitsa’dan 200 kilometre uzaklıkta Kalinovik’te bulundu. Burada 6 Srebrenitsalı gence ulaşıldı.” dedi.
Bosna Hersek genelindeki 12 morgda 1600 bireye ilişkin DNA tahlillerinin bulunduğuna dikkati çeken Hadziomerovic, “Bunlara ‘isimsiz’ diyoruz çünkü, DNA-kan eşleşmesi yok.” diye konuştu.
Morglarda kimliği belirlenmiş 55 şahsa ilişkin kemik kalıntısı bekliyor
Hadziomerovic, yeni toplu mezarlara eğitimli köpeklerle ulaşmaya çalıştıklarını anlatarak, “Köpeklerin yanı sıra yerin 10 metre derinliğinde kemik kalıntısına ulaşabilen detektörleri de almayı planlıyoruz. Mahkemelerdeki şahit sözlerini de değerlendirip alanlarda inceleme yapıyoruz.” sözlerini kullandı.
Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşta 34 bin kişi için kayıp ihbarı yapıldığını söyleyen Hadziomerovic, şöyle devam etti:
“34 bin ihbardan 29 bin 704’ü doğrulandı. Bosna Hersek’te hala 7 bin 500 kişinin kayıp olduğu belirtiliyor. Bosna Hersek’te kayıp olanların yüzde 80’i bulundu. Bir çatışmanın akabinde bu kadar oranda kişinin bulunması dünyanın öbür bir yerinde yok. Deneyimlerimizi Ukrayna, Libya ve Azerbaycan ile paylaşabilmek için çalışmalar yürütüyoruz.”
Hadziomerovic, morglarda kimliği belirlenmiş 55 bireye ilişkin kemik kalıntısının bulunduğunu belirterek “Bu bireylerin kurban yakınları tahminen bir kemik kesimi daha bulunur umuduyla sevdiklerini Potoçari Anıt Mezarlığı’na defnetmekte kararsız.” dedi.
Soykırımın 28’inci yılı
Bosna Hersek’teki savaş sırasında Birleşmiş Milletlerin (BM) “güvenli bölge” ilan ettiği Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995’te Sırp kumandan Ratko Mladic’e bağlı Sırp birliklerince işgal edildi.
İşgal üzerine BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, Sırplara teslim edildi.
Otobüs ve kamyonlara bindirilen Boşnaklardan 8 bin 372’si götürüldükleri ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda hunharca katledildi. Katledilenlerin cesetleri, ülkedeki çeşitli toplu mezarlara gömüldü.
Savaşın akabinde kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin akabinde her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen merasimle toprağa veriliyor.
Bu yıl, soykırımın 28’inci yıl dönümünde de kimliği tespit edilen 30 kurban defnedilecek.
