Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin arabuluculuğunda İstanbul’da Rusya ve Ukrayna ortasında Haziran 2022’de imzalanan tahıl muahedesinin sona ereceği 17 Temmuz tarihine sayılı günler kala Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından tahıl mutabakatına ait açıklama yapıldı.
‘TÜRKİYE’NİN İSTEĞİ OLMADAN UZATILMAZ’
Dışişleri Bakanlığı, mutabakatın tekrar uzatılması için gerekli şartların oluşmadığını tabir ederek, muahedenin Ukrayna ve BM tarafından propaganda gereci haline getirildiği aktarıldı. Açıklamada “Rusya, Türkiye ve Ukrayna üzere tüm tarafların isteği olmadan uzatılamayacak olan Ukrayna besinlerinin ihraç edilmesine yönelik ‘Karadeniz Mutabakatı’nın yakında sona erecek olmasının art planında, Batı ülkeleri, Kiev ve BM Sekretaryasından propaganda faaliyetlerinde yeni bir artış kaydediliyor” denildi.
‘YOKSUL ÜLKERE GÖNDERİLME HEDEFİNE UYULMUYOR’
Anlaşmanın Rusya ayağının da uygulanmadığına dikkat çeken Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna tahılının mutabakat çerçevesinde fakir ülkelere gönderilmeyi amaçlandığı lakin bu gayeye da uyulmadığını belirtti. Açıklamada, “İhtiyacı olan Afrika, Asya ve Latin Amerika ülkelerine yardım yapmayı amaçlayan mutabakat, Ukrayna tahılının yeterli beslenen ülkelere ticari ihracatına dönüştü. 1 Ağustos 2022’den bu yana Odessa, Çornomorsk ve Yujnıy limanlarından ihraç edilen 32,6 milyon ton tahılın büyük bir kısmı, 26,2 milyon tonu, yani yüzde 81’i yüksek ve orta geliri olan ülkelere gönderildi. Etiyopya, Yemen, Sudan, Afganistan ve Somali üzere fakir ülkeler, çıkarılan tahılın sırf 862 bin 86 tonunu, yani yüzde 2,6’sını alabildi” denildi.
‘ANLAŞMANIN DEVAM ETTİRİLMESİ İÇİN RASTGELE BİR NEDEN YOK’
Rus gübresinin fakir ülkelere sevkiyatının ambargolar yüzünden engellendiğine dikkat çeken Dışişleri Bakanlığı, “Eylül 2022’den bu yana gereksinimi olan ülkelere bağışlanması planlanan 262 bin ton Rus gübresinden yalnızca iki parti sevkiyatı yapıldı. Gübrenin 20 bin tonu Malavi, 34 bin tonu da Kenya’ya gönderildi. BM bu bahislerde sessiz kalmaya devam ediyor. Batı’da ise besin ve gübre konusunda bile Rusya’ya yönelik yaptırımların hafifletilemeyeceği bildiriliyor” tabirlerine yer verildi.
Anlaşmanın uzatılması için bir münasebetin oluşmadığı vurgulanan açıklamada “Bu şartlarda, mühleti 17 Temmuz’da sona erecek muahedenin devam ettirilmesi için rastgele bir neden yok” denildi.
