Rusya’da başlayan Wagner isyanı her geçen dakika daha da büyüyor. İki taraftan da yapılan açıklamalar ile tansiyon da yükselmeye devam ediyor. İsmini birçok kişinin tahminen de birinci defa duyduğu Wagner paralı askerler Putin’e karşı darbe teşebbüsünde bulunuyor. Wagner grubunun Wagner kurucusu Prigojin ile Rusya Devlet Lideri Putin’in yakın vakte kadar samimi olduğu biliniyor.
WAGNER PARALI ASKERİ NE KADAR MAAŞ ALIYOR?
Putin’e karşı silahlı darbe teşebbüsü başlatan Wagner paralı askerlerinin karı da merak ediliyor. Rusya’nın karanlık paralı ordusu olarak da bilinen Wagner paralı askerlerinin ayda 100 bin ruble (1700 dolar) 43 bin TL maaş alıyor. Bu da Rusya’daki ortalama aylık yararın neredeyse iki katına tekabül ediyor.
WAGNER’İN YÜREK İKRAMİYESİ
Ayrıca bu paralı vefat askerleri savaşta üstün muvaffakiyet gösterirlerse “Cesaret İkramiyesi” almaya hak kazanıyorlar.
ÖLEN WAGNER ASKERİNİN AİLESİNE TAZMİNAT
Wagner askerinin ölmesi halinde ailelerine 80 bin dolar (2 milyon lira) tazminat ödeniyor. Ayrıyeten cezaevinden çıkıp paralı asker olan mahkumlar altı aylık mukavele sonunda sağ kalırlarsa geri kalan mahpus cezası mühletleri affediliyor.
DÜNYA WAGNER’İ ORADA TANIDI
Kurulduğu 2014’te Afrika ve Orta Doğu’da faaliyet gösteren zımnî bir örgüt olan ve yaklaşık 5 bin savaşçıya sahip olduğu düşünülen Wagner, o vakitten bu yana kıymetli ölçüde büyüdü.
Ukrayna-Rusya ihtilafına birinci olarak 2014’te Rusya’nın Kırım Yarımadası’nı yasa dışı ilhak etmesiyle dahil olan Wagner, dünya çapında ismini bu adımıyla duyurdu.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasının üzerinden bir aydan biraz daha uzun mühlet geçmesinin ardından Wagner’in paralı askerleri, 28 Mart 2022’de Ukrayna’da konuşlandırıldı.
ABD Ulusal Güvenlik Kurulu’na nazaran Ukrayna’daki askerlerinin yaklaşık yüzde 80’i hapishanelerden çekilirken Wagner Grubu’nun, Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki Bahmut kentini ele geçirmesinde tesirli olduğu söz edildi.
Öte yandan, Rus maddelerine nazaran bu çeşit özel askeri şirketler (PMC) yasa dışı iken küme, teknik olarak PMC faaliyetlerine katılarak Rus maddelerini ihlal ediyor.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik İrtibat Koordinatörü John Kirby de Wagner’in Ukrayna’da kullanılmak üzere Kuzey Kore’den silah satın aldığını belirtmişti.
AFRİKA’DAN ORTADOĞU’YA UZANIYOR
Wagner grubunun Mali, Madagaskar, Mozambik, Sudan, Burkina Faso, Libya ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde de faaliyet gösterdiği kaydediliyor.
ABD Askeri Akademisi West Point’teki Terörle Uğraş Merkezinden yayımlanan raporlara nazaran, Wagner grubu, Ukrayna’nın dışında bölgesel çatışmalara katıldı ve Rusya’nın nüfuzunu yaydığı birçok Afrika ve Orta Doğu ülkesinde de faaliyet yürüttü.
Öte yandan Wagner grubu, Suriye iç savaşında Esed idaresini desteklemek için 2015’te asker gönderdi.
LİBYA
Libya’da, ülkenin doğusundaki silahlı güçlerin önderi Halife Hafter kuvvetlerini destekleyen Wagner grubuna bağlı paralı askerler de bulunuyor.
Orta Afrika Cumhuriyeti’nde ise elmas madenlerinin korunması için davet edilen Wagner grubunun, Sudan’daki altın madenlerinin de güvenliğini sağladığı düşünülüyor. Mali hükümeti ise Wagner grubunu ülkedeki silahlı kümelere karşı kullanıyor.
Stratejik ve Milletlerarası Çalışmalar Merkezinden Wagner Grubu uzmanı Catrina Doxsee, Wagner grubunun, ABD yaptırımları üzere mali cezalara karşı savunmasız ülkelerin doğal kaynaklarıyla finansmanını sağladığını öne sürdü. MWagner’in altın madenciliği ve kaçakçılığı da yaptığını kaydeden Doxsee, bu metotlarla Batı yaptırımlarının tesirini azaltmaya çalıştığını söyledi.
Savaş cürümleri ve insan hakları ihlalleri tezleriyle da gündemde
Diğer yandan, birçok ülkede faaliyet yürüten Wagner paralı askerlerinin, savaş hataları ve insan hakları ihlalleri yaptığı savları da gündemde yer alıyor.
Ocak ayında paralı asker birliğinden firar ettikten sonra Norveç’e sığınma talebinde bulunan eski bir kumandan, Ukrayna’da savaş hatalarına şahit olduğunu tez etti.
Ukraynalı savcılar, üç Wagner Grubu paralı askerinin Nisan 2022’de Rus birliklerinin yanı sıra Kiev yakınlarında sivilleri öldürüp azap yaptıkları savında bulundu.
Bunun yanı sıra, Alman istihbaratı, Wagner paralı askerlerinin Mart 2022’de Buça’da sivilleri de katletmiş olabileceğini açıkladı.
TECAVÜZ VE SOYGUN!
NE OLMUŞTU?
Wagner’in kurucusu Prigojin, Rus ordusunu Wagner’e akın düzenlemekle suçlayıp karşılık vermekle tehdit etmişti. Bu durum üzerine Federal Güvenlik Servisi (FSB) “silahlı isyan” suçlamasıyla ceza davası açmıştı. Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada ise Wagner’in kamplarına akın düzenlediği tarafındaki argümanlar yalanlanmıştı.
