Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta sona eren NATO tepesinin akabinde Ukrayna savaşına dair birinci kapsamlı açıklamasını yapan Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in sözleri, “müzakere masasına yaklaşıldığı” yorumlarına yol açtı.
“NATO’NUN VAAT ETTİKLERİNİ BİZ İSTANBUL’DA KABUL ETMİŞTİK”
İşgalin daha birinci haftaları olan 29 Mart 2022’de İstanbul’da yapılan toplantıyla aslında o devir krizin geride bırakılabileceğini hatırlatan Putin, “NATO’nun Ukrayna’ya vaat ettiği güvenlik garantileri konusu zati İstanbul müzakerelerinde vardı. Bu açıdan bizim için sıradışı bir şey yok. Biz Rusya olarak, Ukrayna’nın güvenlik garantileri talep etmesini yadırgamıyoruz. Elbette her ülke kendi güvenliğini sağlama ve bunu en uygun nasıl yapacağını seçme hakkına sahip. Fakat bu yapılırken, bir öteki ülkenin güvenliğini ihlal edilmemeli” dedi.
“UKRAYNA MUAHEDEYİ ÇÖPE ATTI”
Moskova’nın Türkiye arabuluculuğundaki İstanbul müzakereleri sürecini canlandırmaya hazır olduğunu belirten Putin, “Orada belirlenen ana çerçeve üzerinde, kaldığımız yerden devam etmeyi kabul ediyoruz. Rusya ve Ukrayna tarafından üzerinde uzlaşılan taslak mutabakat o devir Ukrayna tarafından çöpe atıldı. Oradaki her şeyle hemfikir olalım ya da olmayalım, hâlâ metnin kabul edilebilir olduğunu düşünüyoruz” tabirlerini kullandı.
“İSTANBUL’DAKİ MUTABAKAT TASLAĞI BARIŞ İÇİN UMUT”
Rossiya-24 televizyonuna verdiği demeçte Moskova’nın, Mart 2022 tarihli metni hâlâ gelecekteki barış mutabakatı için kabul edilebilir taslak olarak gördüğünü anlatan Putin, metnin Ukrayna’nın güvenliğini sağlamak için ayrıntılı bir plan ortaya koyduğuna da dikkat çekti.
HANGİ MEVZULARDA UZLAŞILMIŞTI
- Ukrayna, Dolmabahçe’deki görüşmede Rusya’ya, askeri ittifaklara katılmayacağı ve tarafsız statüsünü koruyacağı garantisini verdi.
- Buna karşılık, garantör ülkelerin dahil olduğu evreli bir güvenlik yapısı teklif etti. Garantörler ortasında Türkiye’nin de ismi geçti.
- Ukrayna’da yabancı ülkelere ilişkin askeri üsler bulunmamasını kabul eden Kiev, Moskova’dan AB üyeliğine itiraz etmemesini istedi.
- Taslağa nazaran taraflar, 2014’te ilhak edilen Kırım ve Donbass’ın durumunu ateşkes sonrası, yıllara yayılan bir süreçte ele alacaktı.
İLERLEME SAĞLANMIŞTI
Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Müzakerelerin başlamasından bu yana en manalı ilerleme bugün kaydedildi” demiş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da “Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Çatışmanın uzaması hiç kimsenin faydasına değildir” sözlerini kullanmıştı.