Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Eserleri Fakültesinden emekli öğretim üyesi Kesici, AA muhabirine, İzmir Körfezi’nde yıllardır inceleme yaptıklarını, evvelki yıllarda da rastladıkları müsilajın bu yıl birtakım kısımlarda mahallî olarak şiddetini artırdığını söyledi.
Körfezde kirlilik nedeniyle artan azot ve fosfatın, olağanda oksijen ürettiği için yararlı deniz marulunun çok artmasına sebebiyet verdiğine işaret eden Kesici, birebir kirliliğin tekrar yararlı kırmızı su yosunlarının gereğince büyüyemeyip kopmasına ve deniz üzerini kaplamasına neden olduğunu, son günlerde İzmir Körfezi’nde kırmızı su yosunlarının geniş alanları kapladığını lisana getirdi.
“Oksijen düzeyi 2 düzeyinde”
Bu çeşit organizmaların sudaki oksijeni azaltarak canlılığı olumsuz etkilediğini, suyun üzerini kaplayarak ışığın su altına ulaşmasını engellediğini kaydeden Kesici, “Kırmızı su yosunlarının büsbütün her tarafı kapladığını, bununla birlikte başka su yosunlarıyla ve öbür kirlilikle birlikte pelteleşme olayı yahut da salyalaşma olayı oluşturduğunu kıyı boyunca belirledik. Yapmış olduğumuz araştırmalarda salyalaşmanın başladığını ve denizin taban çamuru dediğimiz kısımlarında peltemsi yapıların giderek arttığını ki bu çok büyük tehlike, orada bir meyyit toprağı üzere yayıldığını görmekteyiz. Körfezin başlangıç kısmının olduğu yerde oksijen düzeylerinin 2 seviyesinde olduğunu, muhakkak noktalarda 1’e düştüğünü, çözünürlük olayının yani üstten baktığımız vakit görünürlük oranının neredeyse sıfır olduğunu gördük. Oksijen ölçüsünün en az beş olması gerekir ki o vakit hayat olabilecektir.” diye konuştu.
Kesici, deniz marulu, kırmızı su yosunu ve sudaki öteki organizmaların salyalaşmasının, kentte bilhassa temmuz ağustos aylarında tekrar şiddetli bir koku oluşturacağını belirtti.
Önlem alınması için, İzmir Körfezi’nde daha çok su altında olan müsilajın su üzerine daha çok çıkmasının beklenmemesi gerektiğini lisana getiren Kesici, şöyle devam etti:
“Denizin kirliliği artık büsbütün içini bırakın, yüzüne vurmuş bir durumda. Azot ve fosfat ölçüsü çok üst düzeylerde, denizlerde bulunmaması gereken düzeylerde. Arıtılmış, arıtılmamış evsel atıklar, ziraî atıklar, sanayi atıkları, deniz trafiği üzere etkenler azot, fosfat ölçüsünü giderek yükseltiyor. Bunun da göstergesi birinci çıkış kaynaklarında, denizin taban çamurunun olduğu yerlerde, su düzeyinin az olduğu yerlerde çok aşırı derecede zira oralarda hem deniz marullarının hem de kırmızı su yosunlarını giderek arttığını görüyoruz. Halbuki gerek deniz marulları gerek kırmızı su yosunları çok yararlı organizmalar fakat bunların ölçüsü artınca artık çürümelere, kokuşmalara ve oksijen üretir değil oksijen tüketir bir hale gelmiş oluyorlar.”
Çözüm önerileri
Kesici, tahlil tekliflerine ait “Körfezi daima temizlemek durumundayız. Körfeze ulaşan suların mutlak suretle arıtılmış su olması gerekir. Belli bir devir mümkünse buraya atık su verilmemesi gerekiyor. Yüzeysel sular derelerle, çaylarla, kanallarla gelecektir lakin oralarda bir arıtma sistemlerini kurmamız gerekiyor. Derelerin kanalının katiyen beton olmaması gerekiyor. Taban çamurunun mutlak müddette temizlenmesi gerekiyor. Süzgeç vazifesi gören kıyıları doğal akışında bırakacağız, kıyıların işgal edilmemesi gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
“İstanbul’dakiyle birebir değil”
İzmir Körfezi’nin hem Karşıyaka hem de Narlıdere, Sasalı üzere farklı noktalarını incelediklerini kaydeden Kesici, “Körfezde müsilaj oluşumunu biz geçen yıllarda da gördük, bu yıl giderek arttığını gördük. Mesela on beş gün evvel tekrar bir müsilaj oluşumunu belirledik. Şayet gerekli tedbirler alınmazsa yaza yanlışsız bu müsilaj olayı şiddetle artacaktır, yüzeye vuracaktır.” dedi.
İstanbul’daki müsilaj imajı ile İzmir’dekinin farklı olduğunu belirten Kesici, Marmara Denizi ile körfezdeki alg tipinin farklı olduğunu söyledi.
İzmir Körfezi’nde çok artan alg tipinin turuncu renkli “noctiluca” olduğunu lisana getiren Kesici, “İstanbul’dakiyle buradaki müsilaj tıpkı değil. Oranın çeşitliliği farklı, buranınki de farklı olduğu için farklı biçimlerde yansımaktadır.” dedi.
Kesici, yüzeydeki müsilajın bilhassa denizin sakin olduğu saatlerde ve yerlerde görülebildiğini kelamlarına ekledi.
