Gündelik yaşantımızda gerek masa başı işte çalışıyor oluşumuz, gerek günü çoğunlukla meskenlerde geçiriyor oluşumuz ve toplumsal etrafımızın az oluşu üzere etkenler sebebiyle bedenimizi gereğince hareket ettiremiyoruz. Hareketsizlik haline alışan bünyede görülebilecek birtakım hastalıklar mevcut. Sizler de günlük yaşantınızda gereğince hareket ettiğinizi düşünmüyorsanız haberimizi okumaya devam edebilirsiniz…
HAREKETSİZ ÖMRÜN ZARARLARI
Hareketsizlik insan bedeninde istenmeyen birtakım olumsuz tesirlere sebep olur. Tüm bu sebeplere bağlı olarak vefat riski yükselir. Kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerde, kanser ve metabolik hastalık riskini (diyabet, hipertansiyon) artırır.
Kas iskelet sistemi hastalıkları (eklem ağrısı, kemik erimesi), depresyon ve bilişsel yetersizlik bunlara örnek olarak verilebilir. Uzun periyodik hareketsiz ömür uykusuzluk ve uyku bozuklukları gelişmesi ile de ilişkilendirebilir.
HAREKETSİZLİK SONUCU OLUŞAN HASTALIKLAR
Diyabet
Hareketsiz hayatın süratle yaygın hale getirdiği iki kıymetli sorun; insülin direnci ve diyabet. Yapılan araştırmalar Tip 2 diyabet riskinin hareketsiz şahıslarda, hareket halinde olan bireylere nazaran yüzde 112 daha yüksek olduğunu gösteriyor. Günde 1500 adımdan daha az yürüyen, kalori tüketimine dikkat etmeyen ve uzun müddet oturan bireylerde insülin direnci daha sık rastlanıyor.
Hipertansiyon ve kan yağlarındaki bozukluklar
Türkiye’deki ölümlerin en büyük sebeplerinin başında kalp ve dolanım hastalıkları (iskemik kalp hastalığı ve inmeler) ve kanser geliyor. Hareketsiz kalma kan basıncı değişikliklerine neden olduğu üzere kolesterol ve insülin hassaslığındaki değişime de yol açıyor. Bu cins hastalıklardan kaçınmanın birinci adımı ise sağlıklı beslenme ve hareketli hayatı alışkanlık edinme.
Obezite
Hareketsiz geçirilen müddetin yüzde 10 artmasıyla bel etrafı ölçümlerinde 3.1 cm artış olduğunu gösteren çalışmalar mevcut. Yürüme yahut ayakta durma üzere kolay aktivitelerde bile güç harcanıyor; bu tip düşük seviyede güç harcanması “egzersiz dışı aktivite termogenezi” olarak isimlendiriliyor. Bu tip güç tüketimini bile kilo almaya karşı savaşmaya yardımcı olabiliyor. Oturma yahut yatma üzere düşük güçlü aktivitelerin müddetinin artması antrenman dışı aktivite ile yakılan kalorileri sonlandırıyor. Araştırmalar, obez bireylerin, ortalama bir bireye kıyasla günde 2 saat daha fazla oturduğunu gösteriyor.
Kas ve iskelet sistemi hastalıkları
Hareketsiz hayat; eklem ağrıları, kemik erimesi ve duruş bozukluğuna neden olabiliyor. Hareket etmemek kemiklerde bulunan mineral yoğunluğunu da azaltıyor. 50 yaş üzeri bayanlarda hareketsiz geçirilen vakit diliminin yerine günde en az 30 dakika hafif fizikî aktivite yapmak kırık oluşma riskini yüzde 12 azaltıyor. Günlük 10 saat ve üzerinde hareketsiz vakit geçirenlerde diz ve eklem ağrısı gözlemleniyor. Uzun periyodik oturarak çalışmak zorunda kalan bireylerde ise duruş bozuklukları, sırt ve boyun ağrısı gelişiyor.
Kanser
Hareketsiz geçirilen vakit zarfının uzunluğu genel kanser riskini yüzde 20 artırdığı biliniyor. Uzun vadeli oturmanın rahim, yumurtalık ve prostat kanseri riskini artırdığı, bilhassa bayanlarda kansere bağlı ölümlere tehdit ögesi oluşturduğu biliniyor.
Kırılganlık ve bağışıklık direnci
Kırılganlık (zayıflık), bedenin hastalıklara karşı daha savunmasız hale gelmesi durumu olarak tanımlanıyor. Kırılganlığa sebep olan çoklu faktörlerin ortasında hareketsizlik birinci sıralarda yer alıyor. Direncin düşük olma durumu, kişinin hastalık yahut yaralanmalarda iyileşme-toparlanma yetisini azaltıyor. Günlük ömürlerinde daha uzun müddet oturan bireylerin ileri yaşlarda daha az dirençli olma olasılıkları muhtemel. Günlük oturma müddetinin kısalması ile kırılganlık gelişme riskinin de önüne geçilebilir.
20-30 dakikada bir ayağa kalkın
Uzun vadeli oturmanın sıhhat için her açıdan ziyanlı olduğunu söyleyebiliriz. Masa başında çalışmak zorunda kalan şahıslar, en azından 20- 30 dakikada bir nizamlı kısa aralıklarla ayağa kalkmalı yahut yürümelidir. Ofis içinde yahut etrafında iş arkadaşlarıyla kısa aralıklı yürümeler alışkanlık haline getirilmeli.
Düzenli hareket, sağlıklı beslenme ve kaliteli uyku, insan hayatının olmazsa olmazlarındandır. Hayat kalitesini ve hayat mühletini daha sağlıklı kılmak için bunlara öncelik vermek çok değerli. Hareket halinde olmayı hayatımızdaki alışkanlıklardan biri haline getirirsek mevcut sıhhatimizi korumuş oluruz.
