Milyarder teşebbüsçü Elon Musk Cuma günü Fransa’da yaptığı açıklamada, beyin çipi teşebbüsü Neuralink’in bu yıl birinci insan denemesine başlamasını beklediğini söyledi.
Paris’teki VivaTech etkinliğinde konuşan kurucu ortak Musk, Neuralink’in bir web yayını sırasında tetraplejik yahut paraplejik bir hastayı implante etmeyi planladığını söyledi.
Aynı vakitte elektrikli araba üreticisi Tesla, toplumsal medya platformu Twitter ve SpaceX roket fırlatma şirketinin CEO’su olan Musk, şirketinin kaç hastaya ne kadar müddetle implant takacağını belirtmese de “ilk olay bu yılın sonlarına gerçek olacak üzere görünüyor” dedi.
MUSK’IN PROJESİ İNSAN ÜZERİNDE DENENMESİ İÇİN FDA ONAYI ALMIŞTI
Geçtiğimiz ay Neuralink, ABD Besin ve İlaç Yönetimi’nden (FDA) birinci insan-içi klinik denemesi için müsaade aldığını açıkladı; bu, hayvan deneylerini ele alma konusunda ABD soruşturmalarıyla karşı karşıya olan teşebbüs için kritik bir kilometre taşı.
FDA daha evvel yaptığı bir açıklamada Neuralink’in beyin implantı ve cerrahi robotunu denemelerde kullanmasına müsaade verdiğini kabul etmiş lakin daha fazla detay vermeyi reddetmişti.
Uzmanlar daha evvel Neuralink’in aygıtının insanlarda inançlı olduğunu kanıtlayabilmesi halinde, yeni kurulan şirketin ticari kullanım müsaadesini almasının tekrar de birkaç yıl, potansiyel olarak on yıldan fazla süreceğini söylemişti. Şirket, aygıtlarını halihazırda insanlara yerleştirmiş olan öbür nöroteknoloji şirketleriyle de rekabet ediyor.
İLK MÜRACAATLAR GÜVENLİK TELAŞI NEDENİYLE REDDEDİLDİ
Ancak Musk daha evvel de Neuralink hakkında kamuoyuna yaptığı açıklamalarda vakit çizelgelerini kaçırmıştı. Musk, 2019’dan bu yana en az dört defa Neuralink’in yakında insan denemelerine başlayacağını öngörmüştü.
2016’da kurulan şirket birinci olarak 2022’nin başlarında FDA’dan müsaade istedi ve kurum düzinelerce güvenlik telaşını münasebet göstererek başvuruyu reddetti. Sıkıntılardan kimileri aygıtın lityum pili, implantın kablolarının beyin içinde yer değiştirme mümkünlüğü ve beyin dokusuna ziyan vermeden aygıtı inançlı bir halde çıkarmanın zorluğuyla ilgiliydi.
Neuralink ayrıyeten hayvan deneyleriyle ilgili raporların akabinde federal incelemeyle karşı karşıya.
ÇİPLERİN YANLIŞ TAKILDIĞI HAYVANLARI ÖLDÜRDÜ
Geçen yıl Neuralink çalışanları şirketin maymunlar, domuzlar ve koyunlar üzerindeki ameliyatları aceleye getirdiğini ve beceremediğini, Musk’ın FDA onayı almak için işçiye baskı yapması nedeniyle gereğinden fazla hayvanın vefatına neden olduğunu söyledi.
Kaynaklar, hayvan deneylerinin şirketin insan deneyleri için yaptığı başvuruyu desteklemeyi amaçlayan datalar ürettiğini söyledi.
2021’deki bir olayda, şirket 60 domuzdan 25’ine yanlış boyutta aygıtlar yerleştirdi. Tüm domuzlar daha sonra öldürüldü. Çalışanların söylediğine nazaran daha fazla hazırlıkla basitçe önlenebilecek bir küsurdu bu.
NEURALİNK ŞİRKETİNİN BEDELİ GİDEREK YÜKSELİYOR
Bu ortada şirketin değerlemesi son aylarda yükseldi. Raporlara nazaran, iki yıl evvel özel bir bağış toplama cinsinde 2 milyar dolara yakın bir paha biçilen start-up, bu ay özel olarak gerçekleştirilen pay senedi alım satımlarına nazaran yaklaşık 5 milyar dolar bedelinde.
Potansiyel mali çatışmalar nedeniyle federal incelemeye alınan şirketin hayvan idare şurasında yer alan Neuralink çalışanları, implantın süratli gelişiminden yarar sağladı. İkincil süreçlere nazaran, birtakım çalışanların sahip olduğu Neuralink payları yalnızca iki yıl içinde yaklaşık %150 paha kazandı.
