Bakanlığın açıklamasında, ortalarında “SU-30”, “J-10”, “J-11”, “H-6” ve “AWACS” tipi uçakların olduğu hava araçlarından 10’unun Tayvan Boğazı’nda tarafların tesir alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz çizgisini geçtiği, 4 savaş gemisinin ise müşterek muhabere devriyesi yaptığı bilgisi verildi.
Açıklamaya nazaran, 24 hava aracı ve 4 gemi, tespit-takip vasıtalarıyla izlendi; savaş uçakları, donanma gemileri ve karaya konuşlu füze sistemleri harekete geçirildi.
Bakanlık, 9 Haziran’da Çin’e ilişkin 37 askeri hava aracı ve 5 savaş gemisinin Ada etrafında tespit edildiğini bildirmişti.
Uçuşlar ve gemi devriyelerinin, ABD’nin Tayvan’daki fiili büyükelçiliği niteliğindeki Amerikan Enstitüsünün Lideri Laura Rosenberger’in Ada’yı ziyaret ettiği haftaya denk gelmesi dikkati çekti.
Rosenberger, hafta başında Tayvan medyasına yaptığı açıklamada, ABD’nin Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın devamını istediği, Ada’nın öz savunmasına takviye için silah satışını sürdüreceğini söz etmişti.
ABD ile Çin arasında Tayvan gerilimi
ABD’nin diplomatik olarak tanımadığı Tayvan ile üst seviye ziyaretler ve silah muahedeleriyle gayriresmi münasebetlerini sürdürmesi, Ada’yı topraklarının kesimi olarak gören Çin’in reaksiyonunu geçiyor.
Önceki ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Ağustos 2022’de Tayvan’a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin ortasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin akabinde 7 gün boyunca Ada etrafında fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlemişti.
Çin, ziyaretin akabinde Tayvan etrafındaki uçak ve gemi devriyelerini artırarak Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ)” ilan ettiği sahayı ve Tayvan Boğazı’nda tarafların tesir alanlarını sınırladığı varsayılan “orta çizgi”yi geçtiği uçuşları nizamlı hale getirmişti.
Çin ordusu, Tayvan başkanı Tsai Ing-wen’in nisan ayı başında Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize’yi ziyaretlerinin ertesinde ABD’ye “transit ziyaret” yaparak Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy ile görüşmesinin akabinde da Ada etrafında 3 gün süren askeri tatbikat düzenlemişti.
Çin’in topraklarının kesimi olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasında iç savaşın akabinde ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.
Pekin, “Tek Çin” prensibini vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlar kurmasına, Birleşmiş Milletler ve başka milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik münasebetleri kesmesini kaide koşuyor.
