Afrikalı başkanlar, savaşın sona erdirilmesi için Rusya ve Ukrayna tarafına 10 unsurdan oluşan teklif paketi sundu.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile bir ortaya gelerek birinci ziyaretlerini tamamlayan Afrikalı önderler, görüşmelerde çatışmanın azaltılması, müzakerelere başlanması, esir takası ve iki ülkenin de güvenliğinin garanti altına alınması üzere tekliflerde bulundu.
Ziyarete ait yazılı açıklamasında Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, inisiyatifi Afrikalı başkanların birinci kere kıta dışına çıkarak arabuluculuk yapmasından dolayı “tarihi” olarak nitelendirdi.
Ramaphosa, açıklamasında, barış misyonunun asıl amaçlarından birinin iki taraftan da müspet kabul almak olduğunu belirterek, savaşın yalnızca bu iki ülkeyi etkilediğine ait yanlış bir anlayış olduğuna ve savaşın Afrika ekonomilerine büyük olumsuz tesir yaptığına dikkati çekti.
Bağlantısızlar Hareketinin kuruluş prensipleri doğrultusunda savaşın diplomatik yollarla tahlili için uğraşlarını sürdüreceklerini kaydeden Ramaphosa, iki önderle de temasların sürdürülmesi gayesiyle mutabakata varıldığını bildirdi.
10 unsurluk öneri
Heyette yer alan Afrika Birliği Periyot Lideri ve Komorlar Devlet Lideri Azali Assoumani, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall, Zambiya Devlet Lideri Hakainde Hichilema, Mısır Başbakanı Mustafa Madbuli, Kongo ve Uganda devlet liderlerinin temsilcileri, toplantılarda 10 hususa atıfta bulundu.
Rusya Devlet Başkanlığının yayımladığı toplantı kaydına nazaran, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Ramaphosa, Putin’e tekliflerinin iki tarafı dinlemek, müzakereleri başlatmak, çatışmayı azaltmak, ülkelerin egemenliğine hürmet duyulması, iki ülkenin de güvenliğinin garanti altına alınması, tahıl koridorunun açık tutulması, insani yardımların ulaştırılması, savaş esirlerinin karşılıklı hür bırakılması, savaş sonrası tekrar inşa sürecinin başlatılması ve irtibatın daha ileri düzeye taşınması olduğunu anlattı.
Zelenskiy, Rus askerlerinin çekilmesini istedi
Rusya’nın diplomatik tesirini zayıflatmak için daha evvel Afrika ülkeleriyle tekraren temaslarda bulunan Zelenskiy, heyetle yaptığı görüşme sonrası Rusya’nın ülkesinin topraklarındayken rastgele bir görüşmeye müsaade vermenin savaşı dondurmak manasına geldiğini net biçimde belirtmişti.
Zelenskiy, “Belli ki Rusya, artık eski ilkel aldatma taktiklerine geri dönmeye çalışıyor lakin Rusya, artık dünyayı kandıramayacak. Ukrayna’yı kandırmak muhakkak mümkün değil. Gerçek bir barışa muhtaçlığımız var, bu da Rus birliklerinin tüm bağımsız topraklarımızdan gerçek manada çekilmesi manasına geliyor.” sözlerini kullanmıştı.
Buna rağmen, Rusya Devlet Lideri Putin, Ukrayna’nın mutabakata ve müzakereye yanaşmadığını vurgulayarak, “Barışı tesis etmek isteyen herkesle adalet prensiplerine dayalı ve tarafların yasal menfaatlerini gözeterek yapan bir diyaloğa açığız.” bildirisini vermişti.
Güney Afrika’nın güvenlik takımı Polonya’da alıkonuldu
Barış misyonunun ziyareti sırasında Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa’nın güvenlik takımının Polonya’nın başşehri Varşova’daki Chopin Havalimanı’nda alıkonulması gündem olmuştu.
Polonya hükümeti, uçakta Güney Afrikalı temsilcilerin getirme müsaadesi olmayan tehlikeli unsurların ve Polonya tarafının evvelce haberdar olmadığı şahısların bulunduğunu söz ederek, uçağı saatlerce alıkoymuştu. Güney Afrikalı güvenlik yetkililerinin tüm itirazlarına karşın uçak, Güney Afrika’ya geri dönmek zorunda kalmıştı.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı, 15 Haziran’da Cenevre’den Varşova’ya gelmiş ve Polonyalı mevkidaşı Andrzej Duda ile görüştükten sonra Kiev’e uçmuştu.
