Yerli ve yabancı turistlerin ağır ilgi gösterdiği Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi, ibadete açıldığı 3 yılda yaklaşık 21 milyon ziyaretçiyi ağırladı.
İstanbul’un fethine kadar 916 yıl kilise, 1453’ten itibaren de cami olarak kullanılan Ayasofya, 1934’te alınan karar üzerine 86 yıl müze olarak hizmet verdi.
Sürekli Vakıflar Tarihi Yapıtlara ve Etrafa Hizmet Derneği’nin, Ayasofya’nın mescitten müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Şurası kararının iptali istemiyle açtığı dava 10 Temmuz 2020’de karara bağlandı.
Danıştay 10. Dairesinin, mescitten müzeye dönüştürüldüğü 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Konseyi kararını oy birliğiyle iptal etmesiyle Ayasofya’da tekrar ibadet etmenin yolu açılırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da kararnameyi tıpkı gün imzaladı.
Diyanet İşleri Başkanlığına devredilen Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi, 24 Temmuz 2020’de 86 yıl sonra kılınan birinci cuma namazıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı büyük bir merasimle tekrar ibadete açıldı.
Yerli ve yabancı turistlerin ağır ilgi gösterdiği Ayasofya’nın önünde vakit zaman yüzlerce metrelik kuyruklar oluşuyor. Caminin içi kalabalıklaştığında, girişler kapatılırken ziyaretçiler kümeler halinde içeriye alınıyor. Namaz vakitlerinde ise caminin ön kısmına geçişe müsaade verilmiyor. Sabah namazıyla ziyarete açılan cami, yatsı namazının akabinde kapanıyor.
Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin imamı Bünyamin Topçuoğlu, caminin 3 yıl evvel birçok kısıtlamanın uygulandığı koronavirüs salgını devrinde açıldığını anımsatarak, salgın nedeniyle ziyaretin denetimli yapıldığını, yurt dışından gelenlerin olmadığını anlattı.
Topçuoğlu, Ayasofya’yı 2021’de 1 milyon 300 bin kişinin ziyaret ettiğini belirterek, “2022 itibariyle asıl ziyaretçilerimizi görmeye başladık. 2022 yılı toplam ziyaretçi sayımız 13 milyon 600 bin. 2023 Ocak-Haziran itibariyle 6 milyon ziyaretçimiz var. Bu sayı giderek artıyor.” sözlerini kullandı.
“ENDONEZYALI ZİYARETÇİ SAYIMIZ ARTTI”
Ayasofya’nın yalnızca Avrupa ve Batı ülkelerinden değil Arap ülkelerinden, Orta Asya’dan ve Uzak Doğu’dan da büyük ilgi gördüğünü belirten Topçuoğlu, ayrıyeten son devirde Endonezya’dan çok önemli ziyaretçi ağırladıklarını lisana getirdi.
Son devirde Ayasofya-i Kebir Camii’ne çok sayıda Endonezyalı ziyaretçinin geldiğini aktaran Topçuoğlu, şöyle konuştu:
“2022 ve 2023’te Endonezyalı ziyaretçi sayımız arttı. Endonezyalı hacı ve umreciler artık evvel İstanbul’a uğrayıp Ayasofya’yı ziyaret ediyorlar. Sonrasında Mekke’ye Medine’ye uçuyorlar. Motamot Mescid-i Nebevi’de, Mescid-i Haram’da olduğu üzere kafileler halinde Endonezyalı hacıları burada görmekten çok memnun olduk. Şöyle bir intiba da var; dış ülkelerden gelen konuklarımız burayı Harameyn olarak görüyorlar. Mescid-i Haram, Mescid-i Nebevi, Mescid-i Aksa ve Mescid-i Ayasofya. Bu türlü bir hoşluk oldu ve bunun yansımalarını çok hoş biçimde görüyoruz.”
Topçuoğlu, dünyanın her yerindeki ibadethanelerde olduğu üzere Ayasofya’da da uyulması gereken birtakım kuralların bulunduğunu tabir ederek, ziyaretçilerin kıyafetlerine, davranışlarına dikkat etmeleri gerektiğini, görevlilerin de bu hususta insanlara yardımcı olduğunu kaydetti.
FATİH SULTAN MEHMED’İN VAKFİYESİ YAŞATILIYOR
Osmanlı periyodunda Ayasofya’da bilhassa kandil geceleri ve Kadir gecesinde çok özel programların yapıldığını anlatan Topçuoğlu, şunları aktardı:
“Şimdi biz o programları ihya etmeye çalışıyoruz. Diyanet İşleri Başkanlığımız, İstanbul Müftülüğü olarak cami vazifelileri ve hatta cami dışından ülkemizin hafızları ve hatipleriyle burada çok hoş programlar yapılıyor, kandil programları yapılıyor. Cuma namazı öncesi Kur’an ziyafeti. Her cuma namazından evvel kesinlikle Fatih Sultan Mehmet Hanı’n vakfiyesi gereği camimizde hafızlarımız tarafından mukabele okunur. Öğlen namazlarından sonra 20 hafızla bir hatim tamamlıyoruz. O da bir vakfiye gereği. Son periyotta gündemde olan Ayasofya-i Kebir Camii ve Sultanahmet Camii ortasındaki münavebeli ikili ezan okunuyor. Burada çok yüksek iştirakli mevlit programları yapıyoruz.”
Topçuoğlu, caminin açılışından bu yana fıkıh, tefsir, hadis, Kur’an-ı Kerim kıraat dersleri yapıldığını lisana getirdi.
“ÖZELLİKLE AYASOFYA’DA MÜSLÜMAN OLMAK İSTİYORUZ, DİYE GELİYORLAR”
Ayasofya’nın yine ibadete açılmasının akabinde ihtida merasimleri bakımından da büyük ilgi gördüğüne dikkati çeken Topçuoğlu, şunları kaydetti:
“Çok dikkat alımlı biçimde tercih ediliyor. Biz açılıştan bu yana yaklaşık 120 ihtida merasimi yaptık. ‘Özellikle Ayasofya’da Müslüman olmak istiyoruz’ diye geliyor beşerler. Burada yapılan sohbetlerden, Kur’an-ı Kerim tilavetlerinden etkilenip Müslüman olanlar olduğu üzere dışarıdan gelip de burada kelimeişehadet getirenler oluyor. ABD’den bir hanımefendi geldi. 8 yıl evvel düşünde bir ezan sesi duyup İslam’ı araştırmaya başlıyor. Ayasofya’nın açıldığını duyunca da ‘Burada Müslüman olmak istiyorum’ diyor. Burada insanların içerisinde gözyaşları içerisinde Müslüman oldu. Caminin şöyle bir özelliği de var, bildiri yapıyor kendi kendine. Bazen bizim bir şey yapmamıza gerek kalmayabiliyor. Buradaki sınır levhaların hepsi çok değerli ve olduğu yerde insanlara bildiri ve irşat ediyor.”
Daha evvel Fatih Camii’nde de misyon yapan Topçuoğlu, fethin nişanesi olan Ayasofya’nın maneviyatı ve ruhaniyetinin çok daha farklı olduğunu vurgulayarak, “Buraya her gelişimde güya Mescid-i Nebevi’ye girer üzere o hazzı hissediyorum. O maneviyatı hissediyorum. Bir gün burada yatsı namazını kıldıktan sonra geriden hıçkıra hıçkıra bir ağlama sesi geliyor. Pakistanlı bir kardeşimiz. ‘Buranın ruhaniyeti beni çok etkiledi ve bize çok büyük güç verdi. Bu caminin açılışından sonra bizler yapabiliriz. O manevi güç bize geldi.’ dedi. O manevi güç, o hisler insanları bazen bu türlü ağlatabiliyor. Buna çok rastladık, şahit olduk.” tabirlerini kullandı.
