Reuters’ın hesaplamalarına başvurduğu toplam beş bankacı net rezervlerin geçen hafta 4.9 milyar dolar artışla 15.8 milyar dolara yükselmesini bekliyor.
Bankacılar, Merkez Bankası’nın (TCMB) yarın saat 14.30’da açıklayacağı toplam rezervlerin 4 Ağustos prestijiyle 115.6 milyar dolara yükseleceğini hesaplıyor.
Bankacılar, TCMB rezervlerini bankanın geçiş devri olarak da isimlendirdiği kamu denetimli döviz siyasetlerinden hür siyasetlere geçiş sürecinde olduğu için yakından takip ediyor.
İKİ AYDA 15 MİLYAR DOLARDAN FAZLA TOPARLANDI
Genel seçimler öncesinde TL’nin pahasının korunması için rezervlerin kullanılmasını da içeren siyasetler nedeniyle, TCMB döviz rezervleri 2 Haziran’da tarihi taban düzeyleri görmüştü.
TCMB net rezervleri, 2 Haziran’da -5.7 milyar dolara inerek 2002 yılında başlayan data serisinin en düşük bedelini almasından bu yana geçen iki ayda 15 milyar dolardan fazla toparlandı.
Merkez Bankası geçen yıl devreye aldığı tedbirlerle ihracatçıların döviz gelirlerinin en az %40’ını rezervine katıyor. Türkiye yılda 250 milyar dolarlık ihracat yapıyor ve bu adım 12 ayda tertipli 100 milyar dolarlık rezerv kazanımı manasına geliyor.
Seçimler öncesi bu fiyatın tamamı hatta bazen daha fazlası piyasaya satılıyordu. TL’nin seçim öncesi olması gerekenden daha pahalı kalmasını sağlayan bu süreçte ihracat vb. gelirler, TCMB rezervlerinin kendisi satılarak sağlanmıştı. Seçim sonrası ise bu süreç sona erdi.
Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Haluk Bürümcekçi rezervi yükseliş ve düşüş istikametli etkileyen bu adımların geçen hafta nette 1.4 milyar dolar artışa işaret ettiğini belirterek “… ilgili haftada yapılan bu tıp alımların yaklaşık 1.4 milyar dolarlık (kısmının) piyasaya satılmayarak korunduğunu” söyledi.
TCMB’NİN TERTİPLİ DÖVİZ GELİRLERİ BULUNUYOR
TCMB’nin ihracat haricinde KKM, turizm, yabancıların konut ve vatandaşlık edinimi, YUVAM kaynaklı tertipli döviz gelirleri de bulunuyor.
TCMB döviz kazandırıcı süreçlerden toplanan dövizleri ise en çok kur muhafazalı mevduat ve ihracatçıların ithalat kaynaklı muhtaçlıklarını sağlamak için kullanırken; düzey değil likiditeyi gözettiğini belirtiyor.
Üst seviye bir bankacı, “TCMB rezervlerini kamu denetimli yapıdan çıkışın devam ettiğini görmek için izliyoruz. Süreç kademeli olacağı için şu an geçiş devri, münasebetiyle bankanın düzenlemelerle döviz piyasasındaki belirleyici rolü devam ediyor” dedi ve ekledi:
“TCMB’nin geçen hafta eksiye geçtiği günler var lakin bunlara baktığımızda KKM ve ihracatçının ithalat ödemesini aldığı günlere denk geldiğini görüyoruz. Haftalık olarak bakınca 1.5 milyar dolar rezerv biriktirdiklerini görebiliyoruz. TCMB KKM zorlasa da rezerv artışını devam ettirmeye kararlı görünüyor” dedi.
TL’yi savunmak için kamu bankaları aracılığı ile rezerv satışına da imkan sağlayan Hazine protokolünün kullanımına son verilmesiyle başlayan rezerv artışı TCMB’nin bankalara rekor KKM dönüşleri kaynaklı oluşan döviz satışlarına karşın devam ediyor.
TCMB, KKM dönüşleri için bankalara gereksinimi olan dövizi direkt sağlayacak düzenlemeye giderken yaklaşık bir ay evvel gerçekleşen değişimi işlemciler, daha “şeffaf” siyasetlere geçiş olarak niteliyor.
KKM’DE REKOR DÖNÜŞ
Bankacılar rezerv artışlarının, KKM dönüşlerinin rekor düzeyde olduğu Ağustos ayında da devam etmesinin kıymetine dikkat çekiyorlar. Ağustos ayı için 45-50 milyar dolarlık KKM dönüşü olduğunu kestirim eden bankacılar kur farkı ödemelerinin de bu ay dorukta olacağını hesaplıyor.
TCMB’nin Haziran ve Temmuz ayı için 300 milyar TL civarında kur farkı ödediğine de dikkat çeken bankacılar Ağustos’ta ise kur farkı kaynaklı maliyeti 350 milyar TL öngörüyor. KKM 116.6 milyar dolara ulaştı. KKM’nin TL karşılığı ise 3.1 trilyon TL ile dalın 12.5 trilyon TL’lik mevduatının kıymetli bir kısmını oluşturuyor.
Bankacılar KKM’nin bölüm genelinde %70’in biraz üzerinde yenilendiğini kestirim ediyor.
